Ostrość wzroku (visus)
Pedagogika osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi
OSTROŚĆ WZROKU (VISUS)
Pojęcie i pomiar ostrości wzroku
Ostrość wzroku jest wyrażana ułamkiem: V = d/D, przy czym:
V (visus) - ostrość wzroku
d - odległość z jakiej przeprowadzamy badanie ostrości wzroku
D - odległość z jakiej dany znak powinien być widziany pod kątem 5 stopni, odczytujemy ją z tablic Snellena (jej wartość napisana jest przy każdym rzędzie liter lub znaków na tablicy okulistycznej).
Ostrość wzroku do dali bada się najczęściej z odległości 5 i 1 m za pomocą tablic Snellena. W warszawskiej szkole dla niedowidzących stosuje się również zmodyfikowaną tablicę Galewskiej (tabela 1).
Tabela 1. Dane przydatne do określenia ostrości wzroku badanej z odległości d = 5 m według tablicy Galewskiej (źródło: Pielecki i Skrzetuska, 1991)
V (visus) - ostrość wzroku
d - odległość z jakiej przeprowadzamy badanie ostrości wzroku
D - odległość z jakiej dany znak powinien być widziany pod kątem 5 stopni, odczytujemy ją z tablic Snellena (jej wartość napisana jest przy każdym rzędzie liter lub znaków na tablicy okulistycznej).
Ostrość wzroku do dali bada się najczęściej z odległości 5 i 1 m za pomocą tablic Snellena. W warszawskiej szkole dla niedowidzących stosuje się również zmodyfikowaną tablicę Galewskiej (tabela 1).
Tabela 1. Dane przydatne do określenia ostrości wzroku badanej z odległości d = 5 m według tablicy Galewskiej (źródło: Pielecki i Skrzetuska, 1991)
D | Wysokość oczka literowego | Ostrość wzroku |
50 m | 73 mm | 5/50 |
40 m | 58 mm | 5/40 |
35 m | 50 mm | 5/35 |
30 m | 43 mm | 5/30 |
25 m | 36 mm | 5/25 |
20 m | 29 mm | 5/20 |
15 m | 22 mm | 5/15 |
10 m | 15 mm | 5/10 |
7 m | 10 mm | 5/7 |
5 m | 9 mm | 5/5 |
Zaprezentowane dane w tabeli 1 umożliwiają ustalenie jakiej wielkości znak może przeczytać na tablicy dany uczeń z odległości 5 lub 1 m (w zależności od tego, z jakiej odległości przeprowadzono badanie), np. uczeń o ostrości wzroku V=5/35 odczyta z tablicy szkolnej oddalonej od ucznia o 5 m znak wielkości 50 mm. Przy badaniu niedowidzących odległość tablicy od oka powinna być taka, jaką niedowidzący uzna za najwłaściwszą. Ostrość wzroku niedowidzących z bliska określamy ułamkiem. Licznik ułamka wskazuje wielkość znaków literowych na tablicy Snellena. Natomiast mianownik oznacza odległość, z jakiej pacjent odczytuje znak danej wielkości (Pielecki i Skrzetuska, 1991).
Tabela 2. Wielkość tekstu odczytywanego w tablicach Snellena
D | Wysokość oczka literowego |
0,5 | 1,0 mm |
0,75 | 1,5 mm |
1,0 | 1,75 mm |
1,25 | 2,0 mm |
1,5 | 2,5 mm |
2,0 | 3,25 mm |
2,25 | 4,0 mm |
3,0 | 4,5 mm |
Np. Sn. D 1,25/10 cm oznacza, że uczeń czyta druk o wysokości 2,0 mm z odległości 10 cm.
Moc soczewki
Jest wyrażana w dioptriach. Obejmuje moc soczewki powiększającej i pomniejszającej. Moc powiększającą soczewki dodatniej oblicza się przez dzielenie liczby dioptrii przez cztery. Natomiast odległość czytania tzn. odległość między tekstem a soczewką otrzymujemy wykonując działanie:
Odległość czytania (cm) = 100/liczba dioptrii
W przypadku dalekowzroczności moc soczewki wymaganą do widzenia z bliska określamy jako tzw.dodatek. Obliczamy go odejmując wartość okularów do dali od mocy soczewki użytej do czytania z bliska, np.soczewka do bliży ma moc +32 dioptrie,a osoba potrzebuje +7 dioptrii do patrzenia do dali. Odejmujemy więc 7 od 32. Otrzymana różnica, tj. +25 dioptrii stanowi "dodatek". Odległość czytania tej osoby wynosi (100 dzielone przez 25) czyli 4 cm (Pielecki i Skrzetuska, 1991).
W przypadku dalekowzroczności moc soczewki wymaganą do widzenia z bliska określamy jako tzw.dodatek. Obliczamy go odejmując wartość okularów do dali od mocy soczewki użytej do czytania z bliska, np.soczewka do bliży ma moc +32 dioptrie,a osoba potrzebuje +7 dioptrii do patrzenia do dali. Odejmujemy więc 7 od 32. Otrzymana różnica, tj. +25 dioptrii stanowi "dodatek". Odległość czytania tej osoby wynosi (100 dzielone przez 25) czyli 4 cm (Pielecki i Skrzetuska, 1991).
Literatura
Pielecki, A., Skrzetuska, E. (1991). Nauczanie niedowidzących w klasach 4-8. WSiP.