TERMINOLOGIA

Wielu ludzi martwi nieprecyzyjność i niejasność terminologii dotyczącej ślepoty i innych zaburzeń widzenia. Nie budzi zdziwienia fakt, że jest to bardzo złożone i kłopotliwe zagadnienie. Nawet słownik nie jest w tym wypadku pomocny. Słownik Concise Oxford definiuje słowo blind jako:

  1. Pozbawiony wzroku.
  2. Pozbawiony zdolności przewidywania, orientowania się w terenie, pozbawiony umysłowej percepcji lub właściwej informacji.

Pierwsze rozumienie jest bardzo nieprzydatne z powodu tego, że większość ludzi określana jako niewidomi ma zachowane szczątkowe widzenie.
Drugie rozumienie zakłada, że ludzie z uszkodzeniem wzroku są głupi.
Wiele kolokwialnych zastosowań tego terminu w języku angielskim ma bardzo negatywny oddźwięk, np. "ślepa droga" (blind alley), "ślepo pijany" (blind drunk).
Z tego względu wielu ludzi woli używać alternatywnych terminów takich jak: uszkodzenie, zaburzenie wzroku, niepełnosprawność sensoryczna, inwalidztwo wzrokowe.
WHO definiuje te terminy w następujący sposób:
Impairment - fizyczny ubytek, deficyt np. oko, które jest uszkodzone.
Disability - ograniczenie spowodowane przez ten fizyczny ubytek, tj. niezdolność widzenia, ponieważ oko jest uszkodzone.
Handicap - ograniczenie i utrudnienie wykonywania czynności oraz prowadzenia aktywności przez osobę, spowodowane przez schorzenie, tj. ktoś kto nie widzi, nie może pracować.
Impairment - zaburzenie, uszkodzenie, pogorszenie, osłabienie działania jakiejś funkcji, np. wzroku.
Disability - niepełnosprawność.
Handicap - upośledzenie.
Innymi słowy, upośledzenie może uczynić z jednostki osobę niepełnosprawną. Osoba z upośledzeniem wzroku np. może być niezdolna do czytania zwykłego druku albo do patrzenia przed siebie w dal. Jednak to społeczeństwo "upośledza" jednostkę przez podkreślanie tego, że nie potrafi ona niczego zrobić i nie powinno się jej umożliwić by spróbowała coś zrobić samodzielnie. To społeczeństwo upośledza osobę niepełnosprawną odmawiając jej zapewnienia wystarczających i właściwych udogodnień i usług wychodzących naprzeciw jej potrzebom.
Pomimo tego, że terminy impaired, impairment mogą być uważane za bardziej precyzyjne, to nie są one powszechnie tak samo rozumiane. Dla wielu terminy, o których mowa, nie oznaczają poważnej utraty wzroku. Z tego powodu niektórzy ludzie uważają za akceptowane używanie takich terminów jak ludzie niewidomi lub niedowidzący.
Nie jest akceptowane stosowanie takich terminów jak "ślepy" lub "kaleka". Używanie takich określeń stanowi ignorancję faktu, że każda osoba z upośledzeniem wzroku jest indywidualnością, która powinna być traktowana podmiotowo, a nie widziana przedmiotowo, tj. przez pryzmat ujawnianego kalectwa.

Royal National Institute of The Blind, London ©