Nazwa przedmiotu: Pedagogika rzadkich syndromów

Poziom organizacyjny: 3-letnie wyższe studia zawodowe
Kierunek: Edukacja specjalna
Specjalność:
Forma studiów: dzienne
Przedmiot fakultatywny: 30 x 2 (KW)

• Wprowadzenie w problematykę pedagogiki rzadkich syndromów. Analiza wytworów plastycznych pod kątem odczuć, jakie wywołuje pojęcie „rzadki syndrom”. Próba określenia zakresu znaczeniowego pojęcia „rzadki syndrom”. Propozycje klasyfikacji rzadkich syndromów z uwzględnieniem zróżnicowanych kryteriów (4x45).
• Podstawy genetyki. Analiza najważniejszych terminów : gen, genom, chromosom, gen recesywny, gen dominujący, autosom, chromosom płci, zmienność fenotypu itp. Budowa ludzkiego genomu i chromosomu. Liczba genów i chromosomów u różnych organizmów. Funkcje genów i chromosomów. Określanie położenia genu w chromosomie. Sposoby interpretacji wybranych wyników badań genetycznych (badania bliźniąt jednojajowych i dwujajowych, określanie stopnia odziedziczalności zaburzenia w rodzinie) (6x45).
• Wybrane rzadkie syndromy o podłożu genetycznym, dziedziczone zgodnie z prawami dziedziczności Mendla oraz z innymi prawami (geny w chromosomach płci, cechy złożone – poligenowe, dziedziczenie wielogenowe, mutacje chromosomowe). Fenyloketonuria, choroba Huntingtona, zespół Retta; zespół łamliwego chromosomu X; dystrofia mięśniowa Duchenne’a; zespół Lesch-Nyhana; otępienie, choroba Alzheimera, nerwiakowłókniowatość typu 1 (syndrom NF1) (4x45).
• Rzadkie syndromy związane z uczeniem się i umiejętnościami szkolnymi. Geny a dysleksja, trudności w uczeniu się i ADHD. Specyficzne trudności w uczeniu się a rzadkie syndromy (zespół Tourette, zespół łamliwego chromosomu X, syndrom Bartha, syndrom Turnera i Klinefeltera, zespół NF1). Prezentacja filmu pt.: „Klucz do świata” oraz innych materiałów (4x45).
• Rzadkie syndromy związane z odżywianiem się. Anoreksja, bulimia psychiczna i inne zaburzenia odżywiania (np. dysfagia funkcjonalna). Geny a zaburzenia odżywiania. Otyłość a zaburzenia odżywiania. Zaburzenia odżywiania nastolatków a uwarunkowania kulturowe (wpływ kultury kolektywistycznej i indywidualistycznej) (4x45).
• Rzadkie syndromy związane z tzw. spektrum zaburzeń autystycznych. Autyzm wczesnodziecięcy, autyzm Kannera, syndrom Aspergera i inne zaburzenia. Geny a zaburzenia spektrum autystycznego. Postaci autystyczne w literaturze i filmie. Analiza indywidualnych przypadków (4x45).
• Zastosowanie genetyki w praktyce. Analiza modelu J.W. Gilger (2004). Znaczenie historii rodziny ujawniającej zaburzenie oraz genów w terapii rzadkich syndromów na przykładzie dysleksji, trudności w uczeniu się i zaburzeń współistniejących. (4x45).

Brauner A., Brauner F. (1988). Dziecko zagubione w rzeczywistości. Historia autyzmu od czasów baśni o wróżkach. Warszawa.

Fairburn Ch.G., Harrison P.J. (2003) Eating disorders. Seminar. „The Lancet” Vol. 361, s. 407-416.

Gilger J.W. (2003). Genes and dyslexia. „Perspectives” Vol. 29, s. 6-8.

Gilger J.W. (2004). From mice to men: the role of our genes on the risk for reading-related disorders comments from the issue editor. „Perspectives” Vol. 30, s. 1.

Gilger J.W. (2004). The promise and practical applications of genetic research on dyslexia. „Perspectives”, Vol. 30, s. 30-33.

Lai K.Y.C. (2000). Anorexia nervosa in Chinese adolescents - does culture make a difference?. „Journal of Adolescence”, Vol. 23, s. 561-568.

Lask B. (2000). Eating disorders in childhood and adolescence. Symposium: Psychiatry. „Current Peadiatrics”, Vol. 10, s. 254-258.

Mazzocco M. M., Gerner G. G. (2004) Genes and learning disability „Perspectives” Vol. 30, s.18-23.

Plomin R., DeFries J.C., McClearn G.E., McGuffin P. (2001). Genetyka zachowania. Warszawa: PWN.

Willcutt E.G., Gaffney-Brown R. (2004). Etiology of dyslexia, ADHD and related difficulties: using genetic methods to understand comorbidity. „Perspectives” Vol. 30, s. 13-15.