TYPOLOGIE TESTÓW OSIĄGNIĘĆ SZKOLNYCH
Testy mierzące cechy osiągnięć badanych
- Testy mocy - składają się z zadań
różnorodnych pod względem treści i trudności oraz w takiej liczbie, by wszyscy
badani mogli podjąć rozwiązywanie wszystkich zadań w wyznaczonym czasie. Wyniki
testowania mają tutaj pokazać, w jakim zakresie badani - tzn. jak wielu spośród
nich i jak dokładnie - opanowali wymagane czynności.
- Testy szybkości - składają się z łatwych zadań jednorodnych co do treści oraz w takiej liczbie, by żaden z
badanych nie mógł rozwiązać wszystkich zadań w wyznaczonym czasie. Czas jest
krótki, nie przekracza kilku minut
Testy odwołujące się do układu odniesienia wyników testowania
- Testy różnicujące - testy różnicujące
selekcyjne zawierają zadania, których trudność jest dostosowana do stopnia
surowości planowanej selekcji badanych. Ich celem jest dokładne rozróżnienie
kandydatów, którzy powinni być przyjęci, od kandydatów, którzy powinni być
odrzuceni, przy czym różnice wewnątrz tych grup nas wcale nie obchodzą; testy
różnicujące na miarę zawierają zadania, których trudność jest dostosowana
do poziomu osiągnięć szkolnych badanego.
- Testy sprawdzające - treść takiego
testu jest dobrana ze względu na wymagania programowe. Nie liczymy się z tym,
czy zadania okażą się łatwe, czy też trudne dla uczniów. Test sprawdzający
wielostopniowy zawiera zadania reprezentujące wymagania na poszczególne
stopnie szkolne. Jego konstrukcja zakłada możliwość odróżnienia treści "podstawowych"
od treści "rozszerzonych" oraz treści "rozszerzonych" od "pełnych" treści
nauczania.
- Testy diagnostyczne - poszczególne
zadania lub części takiego testu dotyczą czynności niezbędnych do opanowania
jakiejś innej, złożonej czynności. Są to np.: testy stosowane przy początkowej
nauce czytania, badające m.in. rozpoznawanie liter, rozpoznawanie słów,
rozumienie pisemnych poleceń, czy też testy dojrzałości szkolnej badające
m.in. operacje porównywania, analizy, syntezy i rozumowania wykonywane na
treściach znanych każdemu dziecku w wieku przedszkolnym.
- Test - omnibus - obejmuje treści wielu
przedmiotów nauczania, bez wyróżniania tych przedmiotów przy punktowaniu wyników
testowania.
Testy odwołujące się do stopnia zaawansowania konstrukcyjnego
- Testy standaryzowane - pozwalają
na zobiektywizowane porównanie osiągnięć każdego badanego ucznia z osiągnięciami
innych uczniów lub wymaganiami programowymi. Standaryzacja testu polega na
ulepszaniu testu przez wypróbowanie jego zadań, dokładne ustalenie układu
odniesienia wyników testowania i opracowanie podręcznika testowania, czyli
dokumentu pozwalającego użytkownikowi na jego prawidłowe wykorzystanie.
- Testy nieformalne - są to testy osiągnięć
szkolnych nie poddane standaryzacji.
Testy odnoszące się do zasięgu stosowania
- Test szerokiego użytku - przeznaczony
do stosowania przez inne osoby niż jego konstruktor.
- Test nauczycielski - przeznaczony
do stosowania tylko przez samego konstruktora.
Testy odwołujące się do typu czynności wykonywanej przez badanego dla udzielenia odpowiedzi na zadanie testowe
- Test pisemny - badany zapisuje, oznacza
lub w określony sposób wskazuje odpowiedzi. 90% stosowanych testów do testy
pisemne.
- Test ustny - wymaga od badanego,
aby wymówił jakieś dźwięki, słowa lub zdania, będące odpowiedziami na zadania
testowe. Odpowiedzi mogą zostać nagrane na taśmie magnetofonowej.
- Test praktyczny - wymaga od badanego
wykonania czynności ruchowych, przewidzianych w poszczególnych zadaniach testowych.
Czynności badanego są obserwowane bezpośrednio lub oceniane poprzez wytwór
jego pracy.
- Test pracowniany - polega na wykonywaniu
przez badanego doświadczeń w odpowiednio wyposażonej pracowni szkolnej.
- Test sytuacyjny - polega na odgrywaniu
przez badanego wskazanej roli społecznej w wyreżyserowanych warunkach. Wywodzi
się z tradycji wojskowych ćwiczeń strategicznych.
- Test "nalepkowy" - sprowadza się
do ustalania przyczyn jakiegoś zjawiska przez właściwy dobór i wykorzystanie
informacji, które są dostarczane badanemu na jego żądanie. Nazwa testu pochodzi
od pierwotnej formy testu, zawierającej wiadomości (potrzebne i niepotrzebne),
ukryte pod odpowiednio zatytułowanymi karteczkami, nalepionymi na egzemplarzu
testu.
- Test "poczty codziennej" - sprowadza
się do rozwiązywania problemów, dotyczących działalności na określonym stanowisku,
drogą korespondencji i poleceń służbowych.
- Test pracy - polega na wykonywaniu
przez badanego poszczególnych czynności zawodowych na w pełni wyposażonym
stanowisku pracy (B. Niemierko, 1975).
Na początek