Zasady terapii pedagogicznej

Właściwa organizacja pracy korekcyjno-wyrównawczej zależy przede wszystkim od przestrzegania przez terapeutę określonych zasad terapii pedagogicznej. Postępowanie zgodne z określonymi zasadami jest także warunkiem osiągnięcia założonych celów.
W literaturze nie ma zgodności co do ilości zasad, które powinny być respektowane w terapii pedagogicznej. I. Czajkowska, K. Herda (1989) wymieniają 6 zasad terapii pedagogicznej:

  1. Zasadę indywidualizacji środków i metod oddziaływania korekcyjnego.
  2. Zasadę powolnego stopniowania trudności w nauce czytania i pisania, uwzględniającego złożoność tych czynności i możliwości percepcyjne dziecka.
  3. Zasadę korekcji zaburzeń: ćwiczenia przede wszystkim funkcji najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych umiejętności.
  4. Zasadę kompensacji zaburzeń: łączenia ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji niezaburzonych w celu tworzenia właściwych mechanizmów kompensacyjnych.
  5. Zasadę systematyczności.
  6. Zasadę ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego.

Zbiór zasad opracowany przez I. Czajkowską i K. Herdę nie uwzględnia postawy i cech osobowościowych, jakie powinien posiadać terapeuta, a jedynie "techniczny wymiar" tego zagadnienia. Z tego też względu należy przytoczyć także propozycje innych badaczy.
B. Zakrzewska (1976) proponuje 5 zasad reedukacji:

  1. Zasadę indywidualizacji programu reedukacji.
  2. Zasadę atmosfery życzliwości i serdeczności.
  3. Zasadę współdziałania z domem i szkołą.
  4. Zasadę sukcesu dziecka od początku reedukacji.
  5. Zasadę utrzymywania u dziecka zainteresowania pracą.

Z. Sękowska (1998) wyróżniła 5 zasad terapii pedagogicznej:

  1. Zasadę indywidualizacji.
  2. Zasadę celowości.
  3. Zasadę wszechstronności.
  4. Zasadę życzliwości.
  5. Zasadę optymizmu pedagogicznego.

Kluczowe znaczenie w terapii pedagogicznej ma indywidualizacja pracy korekcyjno-wyrównawczej, wymagająca od reedukatora plastyczności w działaniu i myśleniu. Wszyscy cytowani badacze zasadę indywidualizacji wymieniają na pierwszym miejscu. Każdy przypadek dziecka dyslektycznego jest inny w zależności od przyczyn i objawów specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu oraz rodzaju zaburzeń czasami z nimi współwystępujących (np. zaburzenie lateralizacji, dyskalkulia, zespół ADHD, depresja, nadlękliwość, zaburzenia zachowania). Dlatego różne muszą być oddziaływania psychopedagogiczne. Niezbędne jest zatem przede wszystkim uwzględnienie indywidualnych potrzeb i możliwości każdego dziecka dyslektycznego.

Na początek

LITERATURA

Czajkowska I, Herda K. (1989).Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole. WSiP Warszawa.
Sękowska Z. (1998).Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. WSPS Warszawa.
Zakrzewska B. (1976).Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu. WSiP Warszawa.