NIE TAKI DIABEŁ STRASZNY, JAK GO MALUJĄ. PROBLEM DZIECI BIORĄCYCH UDZIAŁ W SATANISTYCZNYCH RYTUAŁACH W USA
WPROWADZENIE. SZATAN WCZORAJ I DZIŚ
Szatan, podobnie jak zło, którego jest on uosobieniem, towarzyszą ludzkości od samego początku. Będąc odwiecznym adwersarzem Boga i jego miłości objawionej ludzkości, diabeł pojawia się w tradycji i kulturze świata w różnych okresach historycznych, od starożytności, poprzez średniowiecze, barok, odrodzenie, romantyzm aż po czasy nam współczesne. Był i jest wciąż obecny w kulturze ludowej i masowej. Motyw zła, którego źródłem jest anioł śmierci czy też szatan, jest wciąż popularny w sztuce i mediach. Jest on często tematem książek, filmów (thrillerów, horrorów, produkcji science-fiction) oraz gier komputerowych.
W dawnych i współczesnych powieściach i filmach szatan jest często przedstawiany jako:
- potwór z innej planety, bestia lub inna zła istota zagrażająca ludzkości (np. w japońskich filmach o Godzilli, w amerykańskich produkcjach takich jak: "King Kong", "Gwiezdne wojny", "Obcy - 8 pasażer Nostromo", "Obcy 2 - Decydujące starcie", "Coś", "Ukryty", "Terminator", "Predator", "Obcy kontra Predator");
- demon działający pod postacią złego, okrutnego człowieka lub pod postacią jakiegoś przedmiotu codziennego użytku (np. w amerykańskich filmach o Freddym Kruegerze - "Koszmar z Ulicy Wiązów", w filmach o seryjnych zabójcach - "Piątek Trzynastego", "Piła", "Halloween", "Kuba rozpruwacz", w filmie o zabójczym samochodzie - "Christine" lub śmiercionośnej lalce - "Laleczka Chucky", w filmach o opętanej złem dziewczynie czy też o Księciu Ciemności we własnej osobie - "Egzorcysta", "Omen", "Dziecko Rosemary", "Rytuał");
- czarownica, czarnoksiężnik (np. w filmach "Wrota do piekieł", "Warlock", "Czarownice z Eastweek", w filmach o Harrym Potterze czy też w serii filmów pt.: "Gwiezdne wojny" - zwłaszcza postać Dartha Vadera );
- wampir (np. w filmach o księciu Draculi czy też w filmie "Zagadka nieśmiertelności");
- wilkołak, frankenstein czy też zombie, czyli żywy trup (np. w filmach takich jak: "Frankenstein", "Skowyt", "Wilk", "Noc żywych trupów", "Świt żywych trupów", "Martwe zło", "Zombie SS", w serialu pt.: "The Walking Dead").
Wielką popularność szatana w kulturze masowej odzwierciedla bogactwo nadanych mu przez ludzi imion. "Szatan", "Lucyfer", "Asmodeusz", "Belial" czy "Belzebub" pojawiają się w Biblii czy literaturze apokaliptycznej. W Europie diabeł przybiera jeszcze inne imiona lub przydomki. Większość z nich odnosi się do mniej ważnych demonów lub spadkobierców bożków z czasów pogańskich takich jak: "Old Horney", "Black Bogey", "Lusty Dick", "Dickon", "Dickens", "Gentleman Jack", "the Good Fellow", "Old Nock", "Robin Hood", "Robin Goodfellow" w kulturze angielskiej; "Charlot" we Francji; "Knecht Ruprecht", "Federewisch", "Hinkebein", "Heinekin", "Rumpelstiltskin", "Hammerlin" w Niemczech (Muchembled, 2009, s. 21). Nazwy "czort", "bies", "czart", "boruta" pojawiają się zaś w Polsce. Najciekawsze skojarzenia dotyczą angielskiego określenia diabła, tj. "Old Horny" (Stary Rogacz), które może nawiązywać do Kozła (jednego z ulubionych wcieleń diabła), ale i do zdradzanego przez żonę męża.
GENEZA KOĺCIOŁA SZATANA
Kościół Szatana w USA jest jedyną legalnie istniejącą na świecie organizacją zrzeszającą czcicieli Szatana. Abstrahując od tego, komu zależy na tym, by tego rodzaju wyznanie istniało i zbierało bogate żniwo ofiar, rekrutujących się przede wszystkim spośród naiwnych ludzi, należy podkreślić, że stanowi ono poważne zagrożenie społeczne dla stabilizacji moralnej na świecie. Abstrahując od tego, że satanizm w osobie Szatana, Księcia Ciemności, Lucyfera, czyli tego co niesie światło, będąc zawsze w opozycji do chrześcijaństwa i jego doktryny oraz innych religii wyznających naczelną zasadę dobra człowieka, jest opisywany już od wieków (Stary Testament, Koran), to współczesna ideologia satanizmu jest dziełem Antona Sandora La Veya (M. Pęczak, 1992). La Vey urodził się w 1930 roku. Był treserem lwów, iluzjonistą, absolwentem studiów kryminologicznych. Interesował się już jako nastolatek czarną magią, okultyzmem i wampiryzmem (M. Pęczak, 1992). La Vey opisując swoje doświadczenia życiowe pisze: „zobaczyłem ludzi oddających się największej rozpuście i deprawacji, popełniających przestępstwo w sobotę i spowiadających się w kościołach chrześcijańskich w niedzielę” (M. Pęczak, 1992). Takie doświadczenia życiowe sprawiły, że doszedł do wniosku, iż chrześcijaństwo opiera się na kłamstwie. Najpierw praktykował satanizm prywatnie, w swoim domu w San Francisco, gdzie wygłaszał płatne odczyty na temat literatury satanistycznej, czarnej magii, seksu i roli instynktów w życiu człowieka. Zyskał dzięki temu sławę, co umożliwiło mu powołanie do życia Kościoła Szatana w San Francisco, w Noc Walpurii z 30.04 na 1.05 1966 r. La Vey, jak pisze M. Pęczak, 1992, objął urząd Arcykapłana i Maga Czarnego Obrządku. Momentem przełomowym ideologii satanizmu było wydanie przez La Veya w 1968 roku "Biblii Szatana" zawierającej, między innymi, wskazówki na temat tego, w jaki sposób sataniści mają postępować oraz 9 oświadczeń, będących zestawem prawd na temat istoty szatana i czymś w rodzaju antydekalogu (M. Pęczak, 1992). Brzmią one następująco:
- Szatan reprezentuje witalną egzystencję a nie duchowe iluzje.
- Szatan reprezentuje przesyt w przeciwieństwie do abstynencji.
- Szatan reprezentuje nieskazitelną mądrość zamiast pełnego hipokryzji samooszukiwania siebie.
- Szatan reprezentuje uprzejmość dla niewdzięcznych.
- Szatan reprezentuje odpowiedzialność wobec odpowiedzialnych, zamiast troski o psychicznych wampirów.
- Szatan reprezentuje mściwość w miejsce nadstawiania drugiego policzka.
- Szatan eksponuje człowieka jako jeszcze jedno zwierzę czasami lepsze, czasami gorsze, chodzące na dwóch łapach, które przez swój rozum duchowy stało się najbardziej podstępne ze wszystkich.
- Szatan reprezentuje grzechy, jeśli tylko prowadzą do fizycznego, umysłowego i emocjonalnego zadowolenia.
- Szatan był i jest najlepszym przyjacielem Kościoła, umożliwia mu przecież robienie interesu do dziś. (M. Zieleniewski za: T. Sołtysiak, 1993).
Poza tymi 9 oświadczeniami, które stanowią filary, na których opiera się cała ideologia ruchu satanistycznego, twórca Biblii Szatana La Vey wymienia trzy wartości, którym nadaje priorytet:
- Słowo – jako nośnik informacji.
- Pobłażliwość – jako zabieg socjotechniczny, polegający na zacieraniu granicy między dobrem a złem, prawdą i kłamstwem.
- Muzyka – jako nośnik emocji (np. black metal).
Przerażająco, a zarazem
fascynująco, szczególnie dla młodych, nieukształtowanych jeszcze ludzi, brzmią
słowa amerykańskich satanistów: "satanizm to wszelka opozycja i nonkonformizm –
pozwalają one człowiekowi, który odrzucił Boga, stać się swoim własnym bogiem"
(por. M. Pęczak, 1992). W istocie, w USA słowa te są wdrażane w życie, gdyż jak
już napisano, Kościół Szatana stanowi tam instytucję zalegalizowaną (jest
zarejestrowany jako organizacja religijna). W Polsce pomimo kilku okrutnych
incydentów mających miejsce podczas tzw. Czarnych Mszy (składanie ofiar ze zwierząt)
i na cmentarzach (dewastacje i bezczeszczenie nagrobków), które mogły by
przemawiać za powagą problemu satanizmu, ci, którzy mienią się polskimi
satanistami nie stanowią chyba jeszcze tak, jak w USA ruchu religijnego
„nawracającego na swoją wiarę”, lecz są jedną z wielu subkultur, skupiających
głównie ludzi młodych, nie znajdujących wokół siebie żadnych autorytetów
moralnych oraz wychowanych w duchu nieograniczonej konsumpcji i wygodnictwa. Wielu z nich
uczestniczy w obrzędach dla zabawy, przygody, a czasami dla zabicia zwykłej
nudy.
W USA natomiast Kościół Szatana przyciąga wciąż
nowych wyznawców, często pozyskiwanych z różnych grup społecznych (nawet
spośród osób duchownych), wykorzystując swoje ogromne zasoby finansowe.
Mechanizm rekrutacji najlepiej oddaje następująca wypowiedź:
„Człowiek żyje tylko dla siebie. W związku z tym naczelnym dobrem powinno być dobro własne i miłość własna. Nie należy się za bardzo zamartwiać nad swoim losem, biedą, niedostatkiem i frustracją seksualną ujawniającą się masturbacją jako środkiem zastępczym. Jak przystąpisz do nas, będziesz miał wszystko: forsę, luksusowe limuzyny, najpiękniejsze kobiety, wygodne, dostatnie życie bez pracy. Nie będziesz musiał czuć się jako ktoś gorszy z powodu braku pieniędzy, seksu i dóbr materialnych. Jednakże musisz wyrzec się Jezusa Chrystusa i przyjąć do swojej duszy Szatana, który jest odwiecznym buntownikiem, prześladowcą pokornych i wybranych przez Boga, wojownikiem, oszustem i ojcem kłamstw, zwierzęciem w ludzkiej skórze, które musi zaspokoić swoje instynkty, jest wrogiem prawości, pokoju, miłości, miłosierdzia, litości, łaski, doskonałości i świętości; zwolennikiem rozpusty, przyjemności, przepychu, niewierności, narcyzmu, próżności, pychy, sławy, komfortu, mamony, niezależności, nieuczciwości, chytrości i cwaniactwa”. (Ktoś).
Na podstawie tej wypowiedzi możemy stwierdzić, że satanizm w USA jest przerażającą religią, w której epicentrum znajdują się wartości, które paradoksalnie, dla wielu współczesnych ludzi, są stawiane na pierwszym miejscu, tj. mamona, wygodne życie, przyjemność i komfort. Nierzadko do kościoła szatana wstępują nawet całe rodziny, dostojnicy kościelni, znani urzędnicy i politycy, a także młodzież nie mogąca znaleźć swojego miejsca w trudnych ze względu na bezrobocie i rozkład moralny czasach.
KRZYWDZENIE DZIECI PODCZAS SATANISTYCZNYCH OBRZĘDÓW
Wprowadzenie
Mając na uwadze dzieci, trudno jest mówić o tym,
żeby były one werbowane na członków Kościoła Szatana, a jedynie możemy założyć,
że mogą brać one udział w pewnych satanistycznych obrzędach.
Niestety, w zasadzie nawet w amerykańskiej
literaturze naukowej, nie znajdujemy zbyt wielu opracowań dotyczących tego,
jakie piętno wywiera na psychice dzieci uczestnictwo w obrzędach, rytuałach, czarnych mszach organizowanych
przez ten Kościół. Można jednak podejrzewać, że dzieci biorą udział w takich
obrzędach (por. M. deYoung, 1996).
Przegląd terminologii
Określenie "satanistyczne rytualne okrutne traktowanie", "nadużycia towarzyszące obrzędom satanistycznym", "krzywdzenie podczas satanistycznych obrzędów" (satanic ritual
abuse)) może odnosić się do tego, co uważa się za seksualną, fizyczną i
emocjonalną przemoc wobec dzieci podczas ceremonii lub obrzędów związanych z czczeniem kultu szatana (M. deYoung, 1996). Trzeba zaznaczyć, że określenie to może wywodzić się od innego, bardziej ogólnego, wyrażenia angielskiego, tzn. ritual abuse, które obejmuje różne formy przemocy, nadużyć lub krzywdzenia o charakterze rytualnym, które stanowią problem społeczny i są uznawane za zło w sensie moralnym.
Pomimo że termin ritual abuse jest częściej stosowany niż ritual child abuse (który dobitniej wskazywałby na to, że chodzi tylko o rytualne, obrzędowe nadużycia wobec dziecka), to większość ludzi używa określenia ritual abuse (z pominięciem child) mając na myśli jedną z form krzywdzenia rytualnego dziecka. Kontynuując rozważania odnoszące się do terminologii, można wyjaśnić sens pojęcia "rytuał" (ritual). Ma ono dwa znaczenia. W pierwszym, "rytuał" oznacza częste powtarzanie tych samych czynności (np. rytuały mycia się, które można zaobserwować u osób z nerwicą natręctw lub z zespołem zaburzeń obsesyjno - kompulsywnych). W drugim, pojęcie to określa czynności, działania powiązane z religijnymi obrzędami, rytami, a zwłaszcza odnosi się do form obchodzenia święta religijnego i przestrzegania zasad związanych z danym obrządkiem. Mając na uwadze rytualną przemoc wobec dziecka, szczególnie ważne jest drugie rozumienie rytuału, które przywołuje kontekst święta, ceremonii, kultu religijnego lub quasi - religijnego, obrządku (czyli uzmysławia nam, że mamy do czynienia z działaniami, które są starannie zaplanowane i przygotowane przez sprawców przemocy, a dzieją się w określonym czasie i miejscu) (N. Frude, 1996).
Pod koniec lat 80. XX wieku Finkelhor, Williams i Burns opracowali następującą definicję rytualnej przemocy wobec dziecka:
„jest to krzywdzenie dziecka, przemoc lub nadużycia wobec dziecka, pojawiające się w kontekście powiązanym z niektórymi symbolami lub działaniami zbiorowymi, które łączą się z religią, magią, nadprzyrodzonym światem, i występują w wyznaczonym czasie oraz w określonym miejscu kultu, w którym stale czci się te symbole lub przestrzega pewnych zasad w związku z obrzędem, ceremonią (kultem), co budzi strach i przerażenie u dzieci”. (Finkelhor, Williams i Burns, 1988 za: N.Frude, 1996, s. 63).
Podkreśla się, że takie pojęcia jak ritual abuse, ritualism i satanic, Satanist abuse są czesto w mowie potocznej uznawane za synonimy, ponieweż każde z nich odnosi się do rytualnej przemocy, złego traktowania podczas jakichś obrzędów. Kluczowym jest to ostatnie określenie: "przemoc, agresja satanistyczna" (satanic abuse), ponieważ dotyczy interesującego nas tutaj tematu. Specjaliści zwracają uwagę na to, że wymienione wyżej terminy nie są jednak synonimami. Pojęcie ritual abuse czyli "rytualna przemoc, nadużycie, krzywdzenie" niekoniecznie wiąże się z okultyzmem, magią lub satanizmem. Termin ten może przywoływać na myśl przemoc, agresję wobec dzieci lub ich krzywdzenie podczas ceremonii religijnych, nabożeństw, celebracji świąt lub obrzędów organizowanych przez sekty chrześcijańskie, pseudo - chrześcijańskie lub sekty odwołujące się do wartości religijnych nie wywodzących się z tradycji judeochrześcijańskiej (por. N.Frude, 1996).
Przemoc i agresja satanistyczna - cechy swoiste
Neil Frude dokonał też próby odróżnienia przemocy i agresji satanistycznej (satanic, satanist abuse) od innych rytualnych form krzywdzenia dziecka. Według niego:
„satanistyczna przemoc, agresja, krzywdzenie to fizyczne, seksualne, emocjonalne złe traktowanie dziecka lub jego zaniedbywanie, przy czym sprawcy przemocy działają w ściśle określonym społecznym kontekście, który jest powiązany z kultem szatana i satanistycznymi obrzędami.”. (N. Frude, 1996, s. 72).
Ten sam badacz opisał 8 sytuacji społecznych, które mogą świadczyć o tym, że mamy do czynienia z satanistycznym podłożem rytualnej przemocy i agresji:
- Ludzie chorzy psychicznie czasem przejawiają dziwaczne zachowania na skutek halucynacji i urojeń, które mają demoniczny charakter.
- Wielu ludzi, podczas święta Halloween organizuje imprezy, a ich uczestnicy przebierają się w czarne kostiumy i zakładają na tę okoliczność demoniczne, niekiedy budzące strach i przerażenie maski.
- Niektórzy ludzie próbują naprawdę wzywać szatana, diabła po obejrzeniu takich filmów jak: "Dziecko Rosemary", "Egzorcysta", "Omen", "Rytuał" lub po przeczytaniu książek o podobnej tematyce.
- Niektórzy ludzie spotykają się w grupach, aby uprawiać seks lub obdarowywać się nawzajem pieszczotami, tzw. "francuską miłością" itp. i mogą też wtedy dodać pikanterii tej sytuacji, włączając w taką aktywność jakiś element "czarnej magii".
- Są ludzie, którzy wyznają kult Matki - Ziemi (Natury) i chcą być nazywani "poganami", obchodząc swoje wyjątkowe święta.
- Są ludzie, którzy dogłębnie studiują "magię", przeznaczają na to wiele czasu i energii, ślęcząc nad książkami o tematyce okultystycznej.
- Niektórzy ludzie próbują rzucać zły urok lub czary na innych ludzi.
- Są ludzie, którzy uczestniczą w "Czarnej Mszy" i usiłują wspólnie wezwać Szatana (N. Frude, 1996, s. 72).
Wymienione sytuacje mogą być pomocne w zrozumieniu okoliczności towarzyszących działaniom podejmowanym przez potencjalnego sprawcę lub sprawczynię przemocy i agresji wobec dziecka, pojawiającej się w kontekście obrzędów i rytuałów satanistycznych. Pozwalają one również na wyodrębnienie tego typu sprawców przemocy spośród innych agresorów, którzy nie są satanistami.
Satanizm a przemoc i agresja wobec dzieci
Pierwsze doniesienia na temat spraw sądowych związanych z nową formą złego traktowania dziecka, tj. z krzywdzeniem podczas satanistycznych obrzędów" (satanic ritual
abuse) pojawiają się w latach 80. XX wieku (G.S. Goodman, J.A. Quas, B.L. Bottoms, J. Qin, P.R. Shaver, H. Orcutt i Ch. Shapiro, 1997). Sprawozdania i naukowe raporty uwzględniały dzieci, jak i osoby dorosłe, które przywoływały swoje wspomnienia z dzieciństwa
podczas terapii, twierdząc, że były wykorzystywane podczas rytuałów satanistycznych, podczas których miały miejsce takie antyspołeczne działania jak: torturowanie, pranie mózgu,
kanibalizm oraz składanie ofiar z żywych ludzi. Praktyki te były udziałem
czcicieli Szatana będących członkami rodziny, przyjaciółmi oraz sąsiadami, a
nawet znaczącymi osobistościami w społeczeństwie (M. deYoung, 1996). Za klasyczny przypadek rytualnej przemocy agresji wobec dzieci podczas satanistycznych obrzędów można uznać badania Jonker i Jonker-Bakker przeprowadzone w populacji 100 dzieci będących w wieku od 4 do 11 lat. Niektóre spośród nich opisując traumatyczne zdarzenia, które ich dotknęły, mówiły o agresywnych kontaktach seksualnych z innymi dziećmi i dorosłymi; o tym, że wkładano im różne przedmioty w genitalia i w odbyt, kazano połykać im kał i mocz; opowiadały o tym, że widziały jak niemowlętom wycinano na skórze satanistyczne symbole; oraz o tym, że zmuszano dzieci do współudziału w morderstwach. Jednak badacze niekiedy kwestionują prawdziwość informacji uzyskiwanych od dzieci, uznając, że wciąż jest dość mało takich badań (za: G.S. Goodman i in., 1997). Z drugiej strony, omawiane zjawisko jest uznawane za realne zagrożenie i prawdziwy problem społeczny.
Określenie
satanistyczne rytualne okrutne traktowanie, nadużycia towarzyszące rytuałom satanistycznym (ang. satanic ritual abuse) jest czymś więcej niż tylko nazwą nadaną sprawozdaniom ofiar oraz występującym wokół
tych sprawozdań kontrowersjom. Opisuje ono rodzaj okrutnego i złego
traktowania, krzywdzenia i przemocy wobec dzieci, który jest inny od pozostałych, bardziej prozaicznych form okrutnego i złego traktowania dziecka, na które kultura ostatnio stała się
wyczulona. Dokładniej rzecz ujmując, termin okrutne i złe traktowanie podczas
satanistycznego rytuału opisuje nowy i straszliwy społeczny problem w USA. Satanistyczne
rytualne krzywdzenie psychiczne i fizyczne jest opisywane
jako poważny problem narodu amerykańskiego (Gould, 1995), który
dotyka 10.000 ofiar kultu Szatana rocznie (DeMause, 1994) (za: M.
Young, 1996).
To, co dziesięć lat temu byłoby zbyt
absurdalne, by można było sobie to wyobrazić, obecnie jest znane i traktowane
jako problem społeczny. I powstaje pytanie: W jaki sposób do tego doszło? W swoim artykule M. deYoung (1996) dokonał próby
wyjaśnienia i analizy problemu społecznego znanego pod nazwą "satanistyczne
rytualne okrutne traktowanie". Wykorzystał teorię społecznej interpretacji.
Teoria społecznej interpretacji, uznaje, że problem społeczny jest wywoływany
przez zachowanie zespołowe oraz działanie polityczne. Te siły, które czynnie
stwarzają problem społeczny są najlepiej zrozumiane, niekoniecznie jako reakcja
na prawdziwe i szkodliwe uwarunkowania społeczne, ale jako symboliczna
krucjata, która odzwierciedla zainteresowania i lęki, tych, którzy w tym
problemie społecznym mają udział.
Spector i Kitsuse (1973, 1977 za:
M. deYoung,1996), którzy odegrali główną rolę w ukształtowaniu tej perspektywy,
uznają, że proces konstruowania problemu społecznego pojawia się etapowo, a
każdy etap cechuje się innymi formami aktywności. Pierwszy etap koncentruje się
wokół formułowania roszczeń. Roszczeniami są twierdzenia , opisy, zarzuty oraz
wymagania, które są formułowane przez osoby lub grupy społeczne, które mają przekonać
innych, że coś stanowi naprawdę problem społeczny. Formułuje się je po to, by
dowieść istnienia pewnych warunków, określić je jako przykre, szkodliwe i
niepożądane...podać do ogólnej wiadomości zapewnienia i stymulować kontrowersje
oraz...wytworzyć publiczną lub polityczną otoczkę dotyczącą danej sprawy.
Skuteczność tego wysiłku jest zależna od wiarygodności składających roszczenia,
istoty roszczeń, które formułują, oraz mechanizmów, które wykorzystują, by je
upublicznić.
Jeśli ten początkowy wysiłek okaże
się płonnym, wtedy oficjalne organizacje i instytucje, rozpoznają te roszczenia
i uporządkują je w taki sposób, by je wyartykułować i im zaradzić. Ten drugi
etap znany jako etap uprawomocnienia. Zostaje zakończony wtedy, gdy postrzegany
problem społeczny staje się „udomowiony i zrutynizowany przez pewną agencję,
która rozwija nabyte prawa w uczynieniu czegoś w związku z tymi roszczeniami”
(Spector i Kitsuse, za: M. deYoung, 1996). Proces konstruowania nie kończy się
uprawomocnieniem postrzeganego problemu społecznego. Jego następstwem będzie
trzeci etap, w którym krytycyzm, dotyczący tego, w jaki sposób zaradzić
problemowi społecznemu, zostanie wyłoniony. Zapewnia to podłoże dla nowego
zachowania zespołowego i działalności politycznej, a także dla nowej dyskusji na
temat problemu. Wszystkie te etapy mogą prowadzić do czwartego etapu, który
cechuje się wywołaniem alternatywnych reakcji.
ETAP 1
Pojawienie
się książki pt. Michelle Remembers w 1980 roku zapoczątkowało szersze
zainteresowanie się satanistycznym rytualnym okrutnym traktowaniem. Niezwykła historia opisana przez dorosłą pacjentkę i jej psychiatrę, w tej książce, przybliża czytelnikowi wspomnienia autorki, przywołane podczas terapii na temat okrutnego jej traktowania jako dziecka podczas satanistycznego obrzędu. Osoba o pseudonimie Michelle opisuje dziwne rytualne działania i obrzędy odzianych w czarne sutanny satanistów, podczas których,
pośród innych dziwacznych zdarzeń, autorka była uwięziona w klatce pełnej węży, zamknięta w trumnie z rozkładającymi się zwłokami, była pocierana odciętymi
kończynami poświęconych w ofierze niemowląt oraz miała ogon i rogi chirurgicznie
wszczepione w ciało. Według jej relacji, ten straszliwy rytuał kończył
się tylko wtedy, gdy Najświętsza Bogurodzica Maryja i Jezus Chrystus osobiście
wstawiali się za nią.
Pomimo że książka była powszechnie
czytana a historia powtarzana przez autorów w wielu wywiadach, migawkach
telewizyjnych oraz radiowych programach typu talk shows, roszczeń w formie
zespołowej reakcji nie udało się sformułować od razu. Zgodnie z teorią
społecznej interpretacji, nie wszystkim składającym roszczenia udaje się
zwrócić uwagę na to, że to, w co wierzą stanowi problem społeczny, a
niepowodzenie w tym przypadku można przypisać faktowi, że
roszczenia te były po prostu zbyt
niewiarygodne, by zostały zaakceptowane bez dozy sceptycyzmu.
Roszczenia pozostały bez odzewu do
chwili, aż sprawa "przedszkola McMartin" ujrzała światło dzienne w 3 lata
później. W tej sprawie dzieci początkowo twierdziły jakoby były seksualnie
wykorzystywane przez swoich nauczycieli, ale ich przekonania nabrały innego
oddźwięku po tym jak ich rodzice przeczytali Michelle Remembers i
skonsultowali się z autorami. Wkrótce, sprawa McMartin nie była opisywana jako
przykład masowego molestowania sekualnego, lecz jako krzywdzenie dzieci
podczas obrzędów satanistycznych.
Oto przykład wypowiedzi osoby dorosłej,
która jako dziecko była ofiarą przemocy i agresji podczas obrzędów satanistycznych:
„Nóż włożono do jej pochwy, a jej ciało posmarowano krwią...Dziury wydrążono z tyłu jej głowy i w różnych innych częściach jej ciała. Tam wszczepiono elektrody. Wtedy włączano lub wyłączano na zmianę przełącznik”.
Inny przykład:
„Podczas wielu rytuałów i obrzędów dzieci są smarowane spermą, nazywaną 'płynem do mycia niemowląt'. Sperma jest gromadzona w słoikach, w których niszczeje (traci swoje właściwości) i polewa się nią dzieci podczas ceremonii, mszy satanistów. Smród zepsutej spermy pozostaje na długo w pamięci dzieci. Dzieci silnie zachowują w świadomości smród zepsutej spermy i wyciągają rękę lub nadgarstek, mówiąc, że w tym miejscu śmierdzi ode mnie, wiele lat po tym zdarzeniu”.
Liczby przemawiające za zasadnością roszczeń ofiar satanistów
Podaje się, że na świecie istnieje w przybliżeniu od 500
do 8.000 grup wyznaniowych kultywujących Szatana, mających od 100.000 do ponad
miliona członków (Brennan; Dumont i Altesman za: M. deYoung, 1996).
Liczba dzieci, które były ofiarami
satanistów podczas obrzędów, jest trudniejsza do ustalenia. Taki stan rzeczy jest,
jak sądzi M. deYoung, 1996 spowodowany brakiem scentralizowanego systemu
gromadzenia danych, słabym przygotowaniem psychoterapeutów do diagnozowania zespołu
satanistycznego rytualnego krzywdzenia, złego traktowania dziecka, brakiem urzędników przygotowanych do badania tego zespołu oraz traumą przeżywaną przez ofiary, która uniemożliwia im otwarcie się przed psychoterapeutą (Cozolino, Gould, Kelley za: M. deYoung, 1996). Przypuszcza się, że dziesiątki tysięcy amerykańskich dzieci jest wykorzystywanych w podczas satanistycznych rytuałów, obrzędów, czarnych mszy
każdego roku, oraz, że nie więcej niż 50.000 jest ofiarami kultu Szatana
(DeMause, Hammond, Larson za: M. deYoung, 1996).
Tzw. Domniemane fakty (ang. factoids)
W swoich badaniach nad znaczeniem perswazji w codziennym życiu, Pratkanis i Aronson (za: M. deYoung, 1996) definiują domniemany fakt jako:
„domaganie się uznania faktu, który nie jest potwierdzony przez dowód, zwykle dlatego, że fakt ten jest nieprawdziwy lub dlatego, że dowód wspierający potrzebę domagania się uznania faktu, nie może zostać uzyskany”. (Pratkanis i Aronson za: M. deYoung, 1996).
Wiele wysuwanych roszczeń w początkowym etapie konstruowania społecznego problemu
przyjmowało formę faktoidów dotyczących struktury i organizacji kultu Szatana.
Na pierwszy rzut oka, ten rodzaj roszczeń może wydawać się bardziej ważny dla
porównywanych procesów konstruowania satanizmu i przedmiotu kultu jako problemów
społecznych, ale one właściwie odgrywały znaczącą rolę w zwracaniu uwagi na satanistyczne
rytualne okrutne traktowanie dzieci.
Wykorzystując informacje zebrane od
dorosłych psychiatrycznych pacjentów, którzy pod hipnozą, przywoływali
swoje wspomnienia z okresu
dzieciństwa Braun (1988) twierdził:
„Mamy do czynienia z narodową organizacją typu międzynarodowego, która ma strukturę w pewien sposób podobną do struktury komunistycznej komórki partyjnej, na najniższym szczeblu w tej strukturze znajdują się lokalne małe grupy, a następnie są lokalne rady, terenowe rady, dzielnicowe rady, narodowe rady, które zbierają się w różnym czasie.” (Braun za: M. deYoung, 1996).
Pogląd, głoszący, że kult satanizmu
może mieć zasięg międzynarodowy, upowszechnił się, gdy rejestrowano coraz
więcej przypadków satanistycznych rytualnych nadużyć wobec dzieci w
Kanadzie, Anglii, Szkocji oraz Holandii po uprzedniej prezentacji przez Amerykanów
warsztatów na temat satanizmu.
Niezwykle interesująca jest
zaproponowana przez Brauna (1988), „zasada P”, która ma zastosowanie w odniesieniu
do tego, kto w realnym życiu, może z największym prawdopodobieństwem stać się
satanistą: lekarze, psychiatrzy, psychoterapeuci, dyrektorzy i nauczyciele,
właściciele zakładu pogrzebowego, pracownicy sektora publicznego, policja,
politycy i sędziowie, księża i duchowieństwo reprezentujący wszystkie religie, czy
też urzędnicy państwowi.
Odwoływanie się do strachu
W tym początkowym etapie tworzenia z satanistycznego rytualnego okrutnego traktowania dzieci problemu społecznego, wysuwający roszczenia często ujawniali zastraszanie. Wzbudzali silne negatywne emocje a także odczucie silnej potrzeby. Taktyka zastraszania jest jednym z rodzajów strachu. Taktyka zastraszania dotyczy specyficznych gróźb pod adresem dzieci, a także społecznego i duchowego porządku – groźby te są wywoływane przez niezdolność do szybkiego i zdecydowanego działania w reakcji na ten problem społeczny. Hammond (1992) (za: M. de Young, 1996) przestrzegał, że jeśli praktyki polegające na przemocy i agresji satanistycznej wobec dzieci nie zostaną natychmiast zaprzestane, kult satanizmu będzie w stanie ”wykreować dziesiątki tysięcy umysłowych robotów, które będą propagowały pornografię, prostytucję, będą handlowały narkotykami, będą zaangażowani w międzynarodowy handel narkotykami. W końcu, ci znajdujący się na szczycie całego ruchu satanistycznego, zechcą stworzyć satanistyczny porządek, który zapanuje na całym świecie”. Swoisty niepokój o losy świata, w którym może zapanować satanizm, wyrażał także inny badacz tj. Molon (1994) w słowach:
„niezdolność do poradzenia sobie z problemem satanizmu, pozwoli satanistycznym sektom na stworzenie alternatywnego świata pobłażliwości, ciemnej mocy i magii – zbudowanego na gruncie kłamstw i alternatywnego dla świata cechującego się porządkiem prawnym ustanowionym przez Boga Ojca”. (Molon za: M. deYoung, 1996).
ETAP 2
Drugi etap tworzenia problemu społecznego cechuje się oficjalnym i formalnym rozpoznaniem roszczeń oraz ustanowieniem pośrednictwa w radzeniu sobie z rzekomym problemem społecznym. Z powodu faktu, że wysuwający roszczenia reprezentują takie różne grupy interesu, usankcjonowanie satanistycznego rytualnego okrutnego traktowania dzieci jako problemu społecznego ma miejsce na wielu płaszczyznach, spośród, których na szczególną uwagę zasługują dwie:
- Płaszczyzna zdrowia psychicznego.
- Płaszczyzna prawna.
Ad)1
Ukazanie
się publikacji p.t. Michelle Remembers autorstwa dorosłej pacjentki i
jej psychiatry natychmiast spowodowało zainteresowanie satanistycznym rytualnym
okrutnym traktowaniem dzieci. Przywoływanie wspomnień związanych z
uczestnictwem w rytuałach satanistycznych podczas sesji terapeutycznych
sprawiło, że psychoterapeuci zaczęli pełnić aktywną rolę w tworzeniu nowego
klinicznego syndromu zwanego syndromem rytualnego krzywdzenia dziecka podczas satanistycznych obrzędów
(Young, Sachs, Braun i Watkins za: M. de Young, 1996).
Ad)2
Każda
symboliczna krucjata mająca na celu stworzenie problemu społecznego wymaga
podstawy prawnej, aby poprzeć swoje roszczenia (Best za: M. de Young, 1996). Aktywność
legislacyjna na tej płaszczyźnie datuje się od tzw. sprawy przedszkola
McMartin, badania satanistycznego rytualnego okrutnego traktowania dzieci
zapoczątkowano w ponad 100 ośrodkach dziennego pobytu i przedszkolach na
terenie kraju. Wiele spośród tych spraw trafiło do sądu.
ETAP 3
Trzeci etap tworzenia problemu społecznego cechuje się pojawieniem się konfliktu. Teraz nowa grupa wysuwających roszczenia - krytyków dochodzi do udowodnienia słuszności swoich roszczeń i wyrażenia niezadowolenia z rozwiązań, które zaproponowano, by im zaradzić. Spector i Kitsuse zapewniają, że spór i debata na tym etapie właściwie kształtuje problem społeczny i ujawnia na niego reakcje, ale tak nie jest z problemem satanistycznego rytualnego okrutnego traktowania dzieci. Roszczenia wobec tego zespołu, bez względu na ich źródło zostały kategorycznie odrzucone przez krytykę i uznane za nieprawdziwe, co może świadczyć o atmosferze kulturowego sceptycyzmu wokół satanizmu.
ETAP 4
Etap ten odnosi się do prób rozwijania alternatywnych strategii w radzeniu sobie ze znanym problemem przez krytykę. Ten etap w, którym ma miejsce konstrukcja problemu społecznego o nazwie satanistycznego rytualnego okrutnego traktowania dzieci, cechuje się w mniejszym stopniu zanikaniem a w dużo większym stopniu swoją dekonstrukcją. Podkreśla się na tym etapie, że zespół satanistycznego rytualnego okrutnego traktowania dzieci jest niczym więcej, jak tylko po prostu wyimaginowanym zagrożeniem dla dzieci.
Reasumując, można powiedzieć, że satanizm, nie stanowi w USA, mając na uwadze dzieci, aż tak poważnego problemu, jak mogłoby się wydawać. Inna sytuacja ma natomiast miejsce, wtedy kiedy podmiotem naszego zainteresowania w kontekście satanizmu, są nie dzieci, ale dorośli i młodzież. U tych pierwszych satanizm jest zabawą, a u tych drugich kult Szatana już zabawą nie jest, a uczestnictwo w jednej spośród wielu subkultur (młodzież), przekształca się w przypadku osób dorosłych w sposób na życie (satanizm jest dla nich religią, taką jak np. katolicyzm, czy protestantyzm). Idea satanizmu wkracza współcześnie na bardzo sprzyjający dla siebie grunt, który można odnieść do stanu permisywności i relatywizmu moralnego. Współcześnie nieuczciwość, zakłamanie, niewierność małżeńska, poligamia, chamstwo, nietolerancja dla słabych i biednych, cwaniactwo i dorobkiewiczostwo, złodziejstwo, są całkowicie dozwolone, nawet w niektórych sytuacjach prowadzą do sukcesu. Ponadto dla wielu słabo uposażonych materialnie ludzi żyjących w świecie, w którym nadrzędną wartością jest pieniądz, wdrożenie w życie idei satanizmu, tak jak kiedyś komunizmu, czy też nazizmu, może okazać się szansą na lepsze, tj. dostatnie życie. Jest to jednak „śmiertelna pułapka”. Kto raz zaprzeda swą duszę Lucyferowi, ten już jej nie wykupi za żadne pieniądze. W USA nielojalnych satanistów traktuje się jak zdrajców i dokonuje się ich eksterminacji. Znają oni tajemnicę obrzędów, a także kapłanów oraz inne znaczące osobowości, które działają w tym ruchu. Tak więc odstępstwo od zasady zachowania bezwzględnej rytualnej tajemnicy jest karane śmiercią, podobnie jak ma to miejsce, w organizacjach mafijnych.
LITERATURA:
Frude N. (1996). Ritual abuse: conceptions and reality. Clinical Child Psychology & Psychiatry, 1, 59-77.
Muchembled R. (2009). Dzieje diabła od XII do XX wieku. Oficyna Naukowa Warszawa.
Goodman G.S., Quas J.A., Bottoms B.L., Qin J., Shaver P.R., Orcutt H., Shapiro Ch. (1997). Spotlight on Practice. Children's religious knowledge: implications for understanding satanic ritual abuse allegations. Children Abuse & Neglect, 21, 1111-1130.
Pęczak M. (1992). Mały Słownik Subkultur Młodzieżowych. Semper Warszawa.
Sołtysiak T. (1993).Młodzież o podkulturach. WSP Bydgoszcz.
deYoung M. (1996). A painted devil:
constructing the satanic ritual abuse of children problem. Aggression &
Violent Behavior, 1, 235–248.