Organizacja pracy korekcyjno-wyrównawczej

Tryb organizacji pomocy psychologicznej i pedagogicznej oraz postępowania kwalifikacyjnego, w odniesieniu do dzieci manifestujących trudności w uczeniu się, określa Zarządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 1993 roku w sprawie Zasad Udzielania Pomocy Psychologicznej i Pedagogicznej (Dziennik Urzędowy MEN, Warszawa 1993). Zarządzenie to precyzuje zakres działań placówek oświatowych (przedszkoli, szkół) oraz poradni psychologiczno - pedagogicznych przy ustalaniu diagnozy oraz kwalifikowaniu uczniów do różnych form pomocy. Głównymi koordynatorami pomocy psychologicznej i pedagogicznej są szkoły, które współpracują z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi. Kooperacja ta odbywa się poprzez pośredników, których funkcję pełnią pedagodzy, psycholodzy szkolni, nauczyciele. Zarządzenie z 1993 roku określa, że każda placówka oświatowa powinna zatrudnić pedagoga szkolnego, a w sytuacji, gdy go nie zatrudnia - powinna powierzyć jego funkcje wybranym nauczycielom. Psycholog może, ale nie musi być zatrudniony przez szkołę publiczną. Najważniejszą rolę w systemie pomocy uczniom z trudnościami w uczeniu się spełnia diagnoza, tj. rozpoznanie przyczyn, przejawów i konsekwencji zaburzeń rozwojowych. Jest podstawą do zaplanowania właściwych oddziaływań terapeutycznych względem danego dziecka i zakwalifikowania go do danej formy pomocy.
Pomoc psychologiczna i pedagogiczna dla dzieci z trudnościami w uczeniu się w szkole może być organizowana w formie:

  1. Zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i zajęć specjalistycznych (korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapii oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym).
  2. Klas wyrównawczych.
  3. Klas terapeutycznych.
  4. Świetlic terapeutycznych.

Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze

Są organizowane dla uczniów ze środowisk niewydolnych wychowawczo lub mających znaczne opóźnienia w opanowaniu programów obowiązkowych przedmiotów nauczania przez nauczyciela właściwego przedmiotu obowiązkowego. Są prowadzone w grupach od 4 do 8 osób. Kwalifikacji uczniów na zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dokonuje nauczyciel danego przedmiotu.

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

Są organizowane dla uczniów, u których nieprawidłowości rozwojowe utrudniają opanowanie określonych umiejętności takich jak np. czytanie, pisanie, liczenie przez nauczycieli legitymujących się przygotowaniem w zakresie terapii pedagogicznej. Są prowadzone w grupach od 2 do 5 osób.

Zajęcia logopedyczne

Są prowadzone przez nauczycieli z przygotowaniem w zakresie logopedii dla uczniów z zaburzeniami mowy, powodującymi zakłócenia komunikacji językowej oraz utrudniającymi naukę szkolną. Są prowadzone w grupach od 2 do 4 osób.

Zajęcia socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym

Są przeznaczone dla uczniów, którym zaburzenia w zachowaniu utrudniają kontakty społeczne i powodują trudności szkolne.
Kwalifikacji uczniów na wyżej wymienione zajęcia specjalistyczne dokonuje specjalista, prowadzący określone formy zajęć na terenie przedszkola, szkoły lub placówki.

Klasy wyrównawcze

Organizuje się dla uczniów, u których występują rozległe braki w opanowaniu programów obowiązkowych przedmiotów nauczania. Kwalifikacji uczniów do tych klas dokonuje wychowawca po zasięgnięciu opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej.

Klasy terapeutyczne

Tworzy się je dla uczniów, wykazujących jednorodne lub sprzężone zaburzenia, wymagających indywidualizacji nauczania oraz stałej i długotrwałej pomocy specjalistycznej. Kwalifikacji do tych klas dokonuje poradnia psychologiczno-pedagogiczna lub inna poradnia specjalistyczna na wniosek wychowawcy klasy. Trzeba zaznaczyć, że współcześnie takie klasy nie funkcjonują w placówkach edukacyjnych, głównie z powodu tego, że nie sprostały one oczekiwaniom społecznym, zwłaszcza rodziców dzieci i specjalistów.
Wśród form pracy terapeutycznej z dziećmi, przejawiającymi trudności w uczeniu się, wyróżnia się: indywidualne oraz zbiorowe.
Zajęcia indywidualne odbywają się w poradniach wychowawczo-zawodowych, szkołach dla dzieci dyslektycznych. Na zajęcia te uczęszczają dzieci z głębokimi zaburzeniami rozwoju oraz poważnymi wadami wymowy.
Zajęcia zbiorowe są organizowane w zespołach uczniów, dobranych ze względu na rodzaj trudności w uczeniu się oraz możliwości poznawcze. Są to wszystkie wymienione wyżej formy zajęć.
Reasumując, można powiedzieć, że zarządzenie ministra z maja 1993 roku ustala od strony prawnej, w jaki sposób należy organizować specjalistyczną pomoc psychologiczną i pedagogiczną dla dzieci i młodzieży z trudnościami w nauce, nie tylko na tle dysleksji. Zarządzenie to uprawomocnia status ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, który uczęszczając do szkoły publicznej, powinien uzyskiwać specjalistyczną pomoc psychologiczną i pedagogiczną.

Teraz obowiązuje Zarządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 roku w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dziennik Ustaw RP, Warszawa 2017, poz. 1591), które dotyczy omawianego tutaj zagadnienia.

Na początek

LITERATURA:

Dziennik Urzędowy MEN 1993, 6, poz. 19, (index 355828).