"Pierwszy raz" w świetle wyników badań prowadzonych w Anglii

Wprowadzenie

Pierwszy raz (czyli doświadczenie pierwszego stosunku seksualnego) jest zdarzeniem szczególnej wagi w życiu większości ludzi (Koch, 1988 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). Najczęściej ma ono miejsce podczas adolescencji i wczesnej dorosłości, kiedy wiele "pierwszych" doświadczeń (pierwsza randka, pierwsza praca itp.) jest silnie emocjonalnie przeżywanych i przypisuje się im duże znaczenie (Siegel i Shaughnessy, 1995 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). British National Survey of Sexual Attitudes and Lifestyles (Brytyjski Państwowy Sondaż na temat Postaw Seksualnych i Stylów Życia) przeprowadzony wśród osób będących w wieku od 16 do 59 lat pozwolił na stwierdzenie, że mniej niż 2% badanych nie było w stanie przypomnieć sobie wieku, w którym miał miejsce pierwszy stosunek seksualny (Wellings i in., 1994 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998), a wielu wciąż pamiętało okoliczności towarzyszące temu zdarzeniu.
Już pod koniec lat 80. XX wieku badacze wychodzili z założenia, że nastolatki przejawiają aktywność seksualną dość wcześnie. Podkreślali również, że ponad 80% chłopców i ponad 70% dziewcząt wykazuje aktywność seksualną jeszcze przed końcem okresu dojrzewania (D. Scott-Jones i A.B. White, 1990). Na podstawie danych amerykańskiego Centrum Kontroli i Profilaktyki Chorób, w skrócie CDC (Centers for Disease Control and Prevention) z początku XXI wieku można stwierdzić, że jedna trzecia (34,4%) uczniów dziewiątej klasy (pierwsza klasa liceum, szkoły zasadniczej, branżowej lub technikum) miała stosunek płciowy a wyraźna mniejszość (6,6%) doświadczyła tego przed ukończeniem 13 roku życia (E.M. Waller i D.L. DuBois, 2004). Opierając się na danych CDC pochodzących z 2003 roku stwierdzono, że przynależność rasowa adolescentów wpływała na liczbę rejestrowanych przypadków przedwczesnego współżycia płciowego młodzieży. Nastolatki czarnoskóre i pochodzenia latynoskiego cechowały się najwyższymi odsetkami, tzn. 19% uczniów czarnoskórych i 8,3% z pochodzenia Latynosów przeżyło pierwszy stosunek seksualny przed ukończeniem 13 roku życia, a odsetek ten dla nastolatków białych wynosił 4,2% (L. O'Donnell, A. Stueve, R. Wilson-Simmons, K. Dash, G. Agronick i V. JeanBaptiste, 2006).
Trochę inne dane na ten temat zgromadzono w Japonii. Na podstawie wyników sondażu opracowanego przez Japońskie Towarzystwo Edukacji Seksualnej (Japanese Association for Sex Education) można było dostrzec, że odsetek Japonek i Japończyków, którzy doświadczyli stosunku płciowego wzrósł odpowiednio od 3,6% i 4,2% w grupie tzw. młodszych adolescentów (wiek w przedziale 13-15 lat) do odpowiednio 26,6% i 30,0% w grupie starszych adolescentów (wiek w przedziale 16-18 lat) (M. Nagamatsu, N. Yamawaki, T. Sato, A. Nakagawa i H. Saito, 2013). sex nastolatków W związku z tym, że już w okresie wczesnej adolescencji osoba zaczyna przejawiaćzachowania ryzykanckie o podłożu seksualnym, zrozumienie doświadczeń towarzyszących pierwszemu stosunkowi płciowemu jest ważne. Dokładniej rzecz biorąc wiek, w którym ma miejsce pierwszy stosunek płciowy ma duże znaczenie dla rozwoju jednostki w okresie dojrzewania, ponieważ przedwczesna aktywność seksualna nastolatków grozi niechcianą ciążą. Co więcej, w porównaniu do zaczynających później współżycie rówieśników, adolescenci przeżywający wcześniej "pełną inicjację seksualną" mają tendencję do niestosowania środków antykoncepcyjnych podczas stosunku płciowego (D. Scott-Jones i A.B. White, 1990; D.C. French i T.J. Dishion, 2003). Warto podkreślić też, że przedwczesne rozpoczęcie współżycia może oznaczać częstsze kontakty seksualne nastolatki/a z większą liczbą partnerów/partnerek, dzięki czemu zwiększa się ryzyko nieplanowanej ciąży i zakażenia chorobą weneryczną, HIV/AIDS (Mosher i McNally, Sonenstein, Pleck i Ku, Zabin i Clark, Miller, Christopherson i King za: D.C. French i T.J. Dishion, 2003; L. O'Donnell i in., 2006; M. Nagamatsu i in., 2013). Mimo że w latach 80. XX wieku nastoletnie matki, mające mniej niż 15 lat, które urodziły dzieci, stanowiły tylko 2% wszystkich nastoletnich matek, to odsetek ten wciąż utrzymywał tendencję lekko wzrostową w kolejnych latach (D. Scott-Jones i A.B. White, 1990; E.M. Waller i D.L. DuBois, 2004).
Analizując wyniki ilościowych badań sondażowych na temat wieku, w którym może mieć miejsce pierwszy stosunek seksualny lub kiedy rozpoczyna się aktywność seksualna nastolatków brano pod uwagę różnorakie czynniki demograficzne: strukturę rodziny (wychowanie tyko przez matkę lub tylko przez ojca), wykształcenie/edukację, płeć, rasę i pochodzenie społeczne (D. Scott-Jones i A.B. White, 1990; Sonenstein i Pleck, 1993 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998; L. O'Donnell i in., 2006).
Ponadto badania ilościowe skupiają się na związkach pierwszego stosunku płciowego z obrazem zachowań seksualnych w przyszłości lub z innymi zmiennymi (np. osiągnięciami szkolnymi), a nie, na usiłowaniu zrozumienia znaczenia tego pierwszego doświadczenia seksualnego. Jednak dostęp do poglądów i opinii młodych ludzi na temat wrażeń towarzyszących pierwszemu stosunkowi zapewnia wgląd w uwarunkowania dotyczące tego zdarzenia oraz uwidacznia trudności w nawiązywaniu kontaktów seksualnych, jakim muszą stawić czoło młodzi ludzie.
stosunek płciowy Patrząc z perspektywy zdrowia, pierwszego stosunku seksualnego powinno się oczekiwać (doświadczenie tego stosunku nie jest szokiem), chcieć (dwie strony cechują się gotowością do odbycia stosunku seksualnego i decydują się na to), kontrolować skutki uboczne (ograniczyć do minimum możliwość zajścia dziewczyny w ciążę, zabezpieczyć się przed chorobami przenoszonymi drogą płciową) oraz czerpać z niego przyjemność (dwie strony biorące udział w stosunku płciowym oceniają wspólne, intymne doświadczenie pozytywnie).
Komunikacja międzyludzka pełni ważną rolę w procesie inicjacji seksualnej (Holland i in., 1990; Kent, 1993 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). Komunikacja między młodymi parami jest powszechnie uznawana za problematyczną (Wight, 1992 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). Dyskurs na temat bezpiecznego seksu stoi w sprzeczności do namiętności (Adelman, 1992 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998), a zatem prowadzi do konfliktów z młodzieńczymi ideałami erotyzmu i spontaniczności. Skutkiem tego jest brak odpowiedniego scenariusza inicjowania spotkań o charakterze seksualnym oraz brak zgodnej i skutecznej komunikacji między nastolatkami (Spencer i in., 1998 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). Komunikacja werbalna może być szczególnie trudna podczas pierwszego stosunku, kiedy młodzi ludzie są jeszcze niedoświadczeni.
K. Mitchell i K. Wellings (1998) w swoim artykule dokonują zbadania sposobu, za pomocą którego komunikacja jest mediatorem/pośrednikiem zależności między stopniem zaplanowania kontaktu płciowego, a nasileniem potrzeby odbycia pierwszego stosunku seksualnego, stopniem, w jakim chcemy zabezpieczyć się przed jego negatywnymi skutkami dla zdrowia oraz poziomem czerpania ze stosunku płciowego przyjemności.

Wyniki badań K.Mitchell, K.Wellings

W tym miejscu należy podkreślić to, że badacze w celu zachęcenia do uczestnictwa w badaniach zapłacili dzieciom i młodzieży po 15 funtów. Poniżej zaprezentowano wybrane cytaty z wypowiedzi młodych ludzi:

"Nie odczuwa się wtedy żadnego przygnębienia. Pierwszy stosunek seksualny jest czymś w pełni nieoczekiwanym". Nastolatek 1.
"Pierwszy stosunek jest szokiem". Nastolatek 2.

Dwóch nastolatków, które doświadczyły stosunku płciowego, młody mężczyzna i młoda kobieta, byli zaskoczeni pierwszym stosunkiem seksualnym. Oboje mieli zaledwie 13 lat podczas stosunku, a miało to miejsce z osobami, które także były niedoświadczone. W obu przypadkach stwierdzili nagle, że czują się razem samotni. Zdarzenia postępowały nagle i szybko, od "drobnego świntuszenia (pieszczot)" do seksu penetracyjnego (z pełnym stosunkiem seksualnym).

"Więc zdecydowaliśmy, że udamy się na skraj boiska, by zapalić skręta...a było gorąco. I my będąc tam, nawijaliśmy o tym a...on trzymał puszkę Coli lub czegoś tam innego. Na koniec on oblał mnie Colą. I skończyło się na pocałunkach. Pamiętam tylko, że byłam cała oblana Colą (śmiech). I wszystko skończyło się po około 10 minutach". (kobieta, lesbijka, wiek 13 lat podczas pierwszego stosunku).

Przedwczesny wiek, w którym dochodzi do odbycia stosunku seksualnego jest ważnym czynnikiem. Ingham i in. (1991 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998) sugerują, że kobiety, które są za młode wykazują największe prawdopodobieństwo doświadczenia stosunku, już po krótkim okresie chodzenia z chłopakiem, dużo częściej ulegają presji i kochają się bez żadnego zabezpieczenia.
Po przedwczesnym, pierwszym stosunku płciowym następuje atmosfera milczenia a nastoletnia para zwykle wcale nie rozmawiała wcześniej o tym, czego spodziewała się po tzw. "pierwszym seksie". Podczas tego zdarzenia, połączenie szoku i niedoświadczenia oznaczało, że komunikacja była czymś krępującym. Młoda kobieta - lesbijka wspominała swojego partnera płci męskiej jako: "zaczerwienionego na policzkach i tracącego głowę i naprawdę ogarniętego paniką" usiłującego założyć prezerwatywę na swojego członka. Młody człowiek wyobrażał sobie, że musiał uspokoić swojego partnera, partnerkę, którzy cechowali się mniejszym entuzjazmem.

"Wyobrażałem sobie, że ona powie coś w tym stylu: Czy jesteś pewien, że wszystko będzie dobrze? czy wiesz, jesteś tego pewien?, a ja odpowiadałem: Tak, tak, będzie dobrze, nic Ci nie będzie. Tak, tak, tak". (mężczyzna, wiek 13 lat podczas pierwszego stosunku).

"To po prostu się stało. Stosunku płciowego się ani nie spodziewa, ani nie oczekuje, ale nie jest on szokiem". Jakiś nastolatek.

Stosunek seksualny może być czymś niespodziewanym, ale nie powoduje on całkowitego zaskoczenia, a tym bardziej szoku. Nastolatki twierdzą, że nie oczekują stosunku, ale w pewnym sensie mają wrażenie, że pewne kontekstowe lub sytuacyjne sygnały wskazywały na to, że istniała możliwość uprawiania seksu. Często te sytuacyjne sygnały stwarzają zaplanowaną i niezaplanowaną możliwość bycia samemu we dwoje. Na przykład, młoda kobieta przekonuje się o tym, że odczuwa samotność będąc po raz pierwszy ze swoim chłopakiem w jego domu. Pewne konteksty społeczne (wspólne chodzenie na prywatki, imprezy i do nocnych klubów) stanowią pewne sygnały niewerbalne, ponieważ w takich okolicznościach, "uściski i pocałunki", o ile nie pełny stosunek płciowy są poweszechnie akceptowane jako możliwe zakończenie wieczoru. Tylko na jednym z końcowych etapów staje się czymś oczywistym, że stosunek seksualny ma się niebawem pojawić, a młodzi ludzie mogą odwoływać się do przeżytego doświadczenia, przyznając, że stosunek płciowy "po prostu miał miejsce".
Indywidualne relacje sugerowały, że wśród dziewic, młode kobiety częściej miały pewne oczekiwania wobec randki, ale nie dotyczyły one zwykle ewentualnego uprawiania seksu, podczas gdy młodzi mężczyźni rzadziej mieli w ogóle jakiekolwiek oczekiwania, ale byli otwarci na możliwość pojawienia się aktywności seksualnej. Wyniki te są zgodne z tymi otrzymanymi przez Spencera (1984), który dostrzegł, że dla młodych mężczyzn w wieku około 15 lat, możliwość uprawiania seksu z partnerką absorbuje całkowicie umysł. Młodzi mężczyźni częściej rozpoznawali sygnały sugerujące, że aktywność seksualna może pojawiać się w danej chwili, podczas gdy młode kobiety częściej rozpoznawały je jako coś korzystnego dla siebie, wyłącznie w kontekście swojej przezorności (por. K.Mitchell, K.Wellings, 1998).
Na przykład, pewna nastolatka zaprosiła swojego chłopca na weekend, kiedy jej rodziców nie było w domu i doznała szoku, kiedy odbyła z nim pierwszy stosunek płciowy. Jej chłopak miał nadzieję, że to się stanie i zabrał ze sobą prezerwatywy.

"Gdy chodzisz z różnymi facetami i...wybierasz sobie takich jacy ci odpowiadają, a oni wybierają sobie sposoby narzekania, ciągłego złośliwego plotkowania na twój temat (gdy nie spełniasz ich oczekiwań), ale z tym facetem ja nigdy...nie myślałam, że skończę...w łóżku. Nie jestem taka łatwa...Jednak on oczywiście to zrobił, ponieważ moja mama i tato wyjechali...Tak, przyjechał przygotowany!". (dziewczyna, w wieku 16 lat podczas pierwszego stosunku).

Prezerwaty są stosowane podczas wszystkich zdarzeń seksualnych, pomimo że stosunek seksualny nie był zaplanowany. Większość nastolatków albo miało ze sobą prezerwatywy "na wszelki wypadek" albo kupiło je, kiedy stosunek seksualny stał się czymś pewnym. Wśród młodych ludzi, którzy są dziewicami i prawiczkami, chłopcy są lepiej przygotowani na możliwość odbycia stosunku seksualnego, a zatem częściej mogą mieć ze sobą prezerwatywy w razie gdy byłyby potrzebne. Młode kobiety mogą zaś być zainteresowane noszeniem ze sobą prezerwatyw, ponieważ fakt ten może podwyższyć poziom ich akceptacji w grupie rówieśniczej (Holland i in., 1990 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998).
Wiedza na temat zastosowania prezerwatyw łącząca się z komunikacją niewerbalną:

"Czy w którymś momencie rozmowy wspomniano o prezerwatywach?. (Ankieter).
"Nie wspomniano o nich. Po prostu wiedziałem, że dotarłem do tego etapu, w którym musiałem mieć środki antykoncepcyjne, więc założyłem gumę a potem...nikt o tych środkach już nie wspominał". (chłopak, w wieku 17 lat podczas pierwszego stosunku płciowego).

Prezerwatywy stały się tylko przedmiotem dyskusji, gdy wydawało się, że nie będzie można ich użyć lub gdy pojawią się trudności z ich wykorzystaniem. Ta prawidłowość znajduje potwierdzenie u Adelmana (1992 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998), który uznaje, że z uwagi na to, że niepokój związany z zastosowaniem prezerwatyw należy do spraw przyziemnych, próby podjęcia rozmowy dotyczącej prezerwatyw w kontekście podwyższonego poziomu namiętności spotykają się z oporem. Zatem Poppen (1994 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998), dokonując porównania zachowania seksualnego w okresie adolescencji w latach 1979-1989, stwierdził, że mimo istotnego wzrostu odsetka stosowania środków antykoncepcyjnych przez nastolatków nie zanotowano zmian w poziomie komunikacji interpersonalnej młodzieży w okresie dekady branej pod uwagę.
Ponownie wydaje się, że brakuje komunikacji werbalnej przed pierwszym stosunkiem płciowym i podczas tego zdarzenia. Zgodnie z poglądem Rosenthal i Peart (1996 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998) komunikacja niewerbalna, a mianowicie przytulenie się do partnera/partnerki oraz reagowanie na ruchy ciała partnera/partnerki, znajdowały się wśród akceptowanych strategii w procesie przygotowania. Młodzi ludzie są ogólnie raczej kompetentni w interpretowaniu wysyłanych sygnałów stanowiących tzw. mowę ciała, ale niektórzy mogą mieć kłopoty w tym względzie.
Słaba komunikacja nie tylko wynika z braku antycypacji pierwszego stosunku seksualnego. Osoby, które są słabymi rozmówcami lub po prostu czują się zakłopotane sprawami seksu mogą dobrze antycypować stosunek seksualny, ale nie potrafią powiedzieć partnerce/partnerowi o swoich oczekiwaniach. Na przykład, jedna z nastolatek, której pierwszy stosunek seksualny nie był antycypowany, czuła, że słaba komunikacja wynikała z niechęci jej chłopaka do omówienia całej sprawy.

"Czy w ogóle starałaś się przedyskutować z nim te sprawy?". (Ankieter)
"Raz lub dwa razy, ale on chyba być chłodny emocjonalnie i naprawdę nie był zakłopotany. (Dziewczyna)
"Dlaczego myślisz, że był chłodny emocjonalnie i nie chciał o tym rozmawiać?".Ankieter
"Umm...Naprawdę nie wiem...Po prostu nie sądzę, że czuł się z tym dobrze". (Dziewczyna, wiek 15 lat podczas pierwszego stosunku płciowego)

Brak antycypacji i słaba komunikacja prowadzi do niezadowolenia z tego doświadczenia.

"Wolałabym, aby ta sytuacja i różne sprawy wyglądały lepiej niż w rzeczywistości, ponieważ nie podobał mi się fakt, że wcale nie rozmawialiśmy przed stosunkiem, a on po prostu miał miejsce." (Dziewczyna, wiek 15 lat podczas pierwszego stosunku seksualnego)
"Wiedziałem w co wchodzę. Stosunek płciowy jest oczekiwany, ale nie jest chciany". (Chłopak w zbliżonym wieku)

Podczas spotkań towarzyskich o charakterze heteroseksualnym istnieje skłonność do skupiania się na rozmowie dotyczącej męskiego popędu płciowego (Crawford i in., 1994 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). Innymi słowy, kiedy młodzi mężczyźni i młode kobiety mają różne oczekiwania, istnieje skłonność do tego, że męskie oczekiwania zostaną spełnione. Młode kobiety mogą czuć się niezdolne do komunikowania obojętności swoim partnerom przed odbyciem pierwszego stosunku płciowego. Są świadome, że ich partner pragnie i oczekuje stosunku oraz, że zakończy odgrywanie sceny zgodnie ze swoim męskim scenariuszem. Negocjacje stają się właściwie niemożliwe (Crawford i in., 1994 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998).
Niektóre nastoletnie dziewczęta usiłują wyrazić swoją obojętność przez wymówki, które kiedy zostaną zlekceważone przez ich partnera (chłopaka), pozostawiają je w pozycji bezbronnych. Nastolatki cytowane poniżej, wykorzystywały brak romantycznych sytuacji, okoliczności, klimatu jako wymówkę dla nieuprawiania seksu, w taki sposób, że kiedy ich chłopak poradził sobie z tym problemem one poczuły, że nie mogą przyjąć żadnego rozwiązania poza pogodzeniem się z tą sytuacją.

"...Pomyślałam, że stracę go, gdy nie pójdę z nim do łóżka. Niezależnie od tego czy bym to zrobiła, czy nie, nie wiem, ale to jest coś, co wtedy czuję, sądzę. Erm, on próbował wcześniej uprawiać seks, ale ja wtedy powiedziałam: nie, ponieważ nie mam zamiaru tego robić na tylnych siedzeniach w samochodzie lub gdzieś przy ścianie ogrodu (śmieje się). Szczególnie, po raz pierwszy, wiesz. Więc sądzę, że dlatego on przygotował się w domu, wiesz. Sądzę, że byłam trochę jakby przymuszana do tego. Odczuwałam wiele presji z jego strony w ten sposób". (Kobieta, wiek 15 lat podczas pierwszego stosunku płciowego).

Poczucie obojętności odnoszące się do pierwszego stosunku płciowego, wzmacniane przez frustrację wynikającą z odczuwania niezdolności do wyrażenia tej obojętności partnerowi, często prowadziło do poczucia żalu po odbyciu stosunku płciowego.

"A um...Sądzę....Sądzę, wspominając to, co się stało, że wydaje się...że to był błąd. Nie był to straszliwy błąd lub coś w tym stylu...um...tak. Jednak był to taki błąd, którego nie chciałoby się popełnić". (Kobieta, wiek 16 lat przy pierwszym stosunku seksualnym).

Knapp (za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998) twierdzi, że komunikacja werbalna może być uzupełnieniem lub też przeciwieństwem tej niewerbalnej. Kiedy młodzi ludzie są obojętni, komunikaty do nich wysyłane mogą być bardziej sprzeczne. Adelman (1992 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998) zgadza się z tym, że delikatne ruchy ciała mogą zastępować komunikację werbalną w kontekstach seksualnych oraz, że wypowiedzi badanych nastolatków sugerują, że czyny przemawiają bardziej dobitnym głosem niż słowa. Język ciała młodego człowieka cytowanego poniżej kończy się wyrażeniem: "tak, chcę się kochać", nawet jeśli on tylko po prostu powiedział, "Nie, nie chcę".

"...On zaczął mnie dotykać i tak dalej...". Młoda dziewczyna.
"Czy rozmawialiście wtedy o tym?". Ankieter
"Mmmmm, tak. Sądzę, że on mnie rzeczywiście poprosił o to, a ja odpowiedziałam, "Nie, nie jestem zainteresowana". I on był trochę tym faktem podenerwowany". Młoda dziewczyna.
"No więc, co się stało, że zmieniłaś zdanie?". Ankieter
"Sądzę, że rozpiął mi rozporek w spodniach, jeśli dobrze pamiętam. I potem pomyślałam, O, do diabła, po prostu zgodziłam się na to". Młoda dziewczyna.

Brak dialogu często utrzymuje się po odbyciu stosunku seksualnego, pozostawiając obojętnego partnera z poczuciem zmieszania, zagubienia, dezorientacji i w jakiś sposób osamotnienia. Nastoletnia dziewczyna cytowana poniżej zażartowała na temat swojego doświadczenia seksualnego z partnerem, ale nie mogła powiedzieć mu, że była wtedy zdenerwowana.

"Czy powiedziałaś mu jak się czułaś?" Ankieter
"Nie, nie w tamtej chwili, ale rozmawialiśmy na ten temat później podczas gdy nasz związek nadal trwał...ale potem to był po prostu śmiech. Erm, wiesz, on wytrzeszczył oczy za pierwszym razem, kiedy odczuwaliśmy namiętność, wiesz. Erm, tak jakby dla żartów. Wiesz, nigdy nie rozmawialiśmy o tym dlaczego, po co. Mam na myśli to, że nie wiem sama dlaczego czułam się silna. Sądzę, że to było przede wszystkim dlatego, że nie czułam jakbym znała go już dość dobrze...". (Kobieta, wiek 15 lat podczas pierwszego stosunku).

"...klasyczny, romantyczny wieczór...w blasku świec, ładna, nastrojowa muzyka...Pierwszy stosunek seksualny jest zaplanowany".

Liczna grupa młodych ludzi rozmawiała na temat pierwszego stosunku płciowego ze swoim partnerem/partnerką zanim do niego doszło. Wcześniejsze przygotowania pojawiały się wśród starszych badanych (mających 17 lat i więcej), którzy podczas prowadzenia badań żyli od jakiegoś czasu w stałych związkach z partnerami/partnerkami.
Często, stosunek płciowy jest po prostu kolejnym etapem w kształtowaniu się romantycznego związku. Natomiast wypity przez młodych ludzi alkohol, zmniejszając zahamowania, lęki itp. sprzyja pełnej "konsumpcji seksualnej".

"Kontakt fizyczny, cielesny stawał się coraz pełniejszy, wiesz, i sądzę, że dzięki alkoholowi, byliśmy bardziej wyluzowani...byliśmy o jeden krok dalej zawsze dzięki alkoholowi, a potem, to było OK. a potem jeśli chciałam wykonać kolejny krok, to miało to miejsce prawdopodobnie dzięki alkoholowi". (Kobieta, wiek 18 lat podczas pierwszego stosunku).

Pierwszy stosunek seksualny był ogólnie uznawany za czynnik powodujący jakościową zmianę w związku i wywoływał pierwsze rozmowy na temat wymiaru seksualnego związku.

"Tym razem oboje o tym rozmawialiśmy...i oboje wiedzieliśmy, że mamy zamiar albo to zrobić albo nie, wiesz. Oboje byliśmy bardzo zdenerwowani". (Kobieta, wiek 17 lat podczas pierwszego stosunku)

Czasami dyskusja na temat zastosowania środków antykoncepcyjnych ma miejsce zanim młodzie ludzie zaczną uprawiać seks. Kiedy jeden z chłopców zapytał: "Czy mam kupić prezerwatywy?" oboje partnerów wiedziało, że, to co naprawdę ma na myśli to: "kiedy będziemy uprawiać seks?".
W sumie, ci, którzy zaplanowali stosunek i wcześniej rozmawiali na temat pierwszego stosunku płciowego, to potem uznali go za pozytywne doświadczenie. Ingham i in. (1991 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998) stwierdzili, że ci, którzy pozostawali w nieco dłuższych związkach rzadziej wyrażali żal. Zaplanowanie stosunku nie zawsze gwarantuje jednak czerpanie z niego pełnego zadowolenia.

"To był w istocie szok, ponieważ był to raczej tylko sex a nie miłość. Wyobrażałam sobie jak się kocham...sądzę, też że miałam się tylko położyć na plecach i pomyśleć sobie wtedy o Anglii". (kobieta, wiek 18 lat podczas pierwszego stosunku, która zaplanowała seks ze swoim partnerem).

Rzadko rozmawia się o przeszłości seksualnej partnerów/partnerek. Późno odbyty pierwszy stosunek w trwałym, stabilnym związku sprawia, że przeprowadzenie takiej rozmowy staje się bardziej prawdopodobne. Takie rozmowy mogą jednak dotykać sfery wrażliwości, prywatności i wprowadzać napięcie w relacji intymnej. Budzenie zazdrości u partnera/partnerki, niechęć do utraty zaufania z powodu poprzednich partnerów oraz pogląd, że mówienie o byłych partnerach/partnerkach stanowi przejaw przechwalania się, uznano za powody dla nieujawniania własnej przeszłości seksualnej partnerce/partnerowi (Ingham i in., 1991 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). Biorąc pod uwagę zdenerwowanie, istnieje skłonność do unikania bezpośredniego mówienia o tym, co niesie ze sobą ryzyko wzajemnego niezrozumienia.

"Czy rozmawiałaś o swoich doświadczeniach seksualnych z przeszłości?". Ankieter
"Rozmawialiśmy. Erm, Ja odpowiedziałam tak: Nigdy nie miałam poważnego chłopaka, mając na myśli, że nie miałam chłopaka - partnera seksualnego a On powiedział: Nie, nie miałem poważnej dziewczyny, mając na myśli, że: tak uprawiałem seks z dziewczynami, ale nie miałem poważnej dziewczyny na dłuższy czas (śmieje się). No więc, byłam załamana psychicznie. (Kobieta, wiek 18 lat podczas pierwszego stosunku płciowego).

Całkowite unikanie tego rodzaju dyskusji lub rozmowy jest, oczywiście, najłatwiejszą opcją, ale takie postępowanie pozostawia osobę w stanie zupełnej niewiedzy na temat poprzednich doświadczeń seksualnych partnerki/partnera.
Bezpieczeństwo związane z planowaniem przyszłości stoi w sprzeczności do ryzyka powiązanego z podnieceniem seksualnym czy namiętnością (Adelman, 1992 za: K.Mitchell, K.Wellings, 1998). Nie jest zatem niczym zaskakującym to, że chociaż profesjonaliści zajmujący się zdrowiem seksualnym bardzo zachęcają do planowania przyszłości, to zaabsorbowanie uwagi przyszłością może być uznane za oznakę braku entuzjazmu i spontaniczności.

"No...więc on zwrócił na to uwagę w następujący sposób "no więc, wiesz, coś się wydarzy wkrótce. Czy mam kupić gumkę?". Dziewczyna
"Tak więc, on właściwie wspomniał o środku antykoncepcyjnym przed odbyciem stosunku seksualnego?". Ankieter
"Tak (śmiech). Naprawdę rozmawiamy tak jak byśmy byli już znudzoną życiem parą, czyż nie mam racji?". (Kobieta, wiek 18 lat podczas pierwszego stosunku seksualnego).

Dyskusja

Jak ma to miejsce w przypadku każdych badań jakościowych, ostrożnie należy uogólniać wyniki uzyskane w tych badaniach w kontekście całej populacji młodych ludzi w Anglii. Powodów takiego stanu rzeczy jest klika:

Pomimo tych ograniczeń, przeprowadzone badania pozwalają na sformułowanie następujących wniosków mających zastosowanie w promocji zdrowia seksualnego młodzieży w okresie dojrzewania:

Na początek

LITERATURA:

O'Donnell L., Stueve A., Wilson-Simmons R., Dash K., Agronick G., JeanBaptiste V. (2006). Heterosexual risk behaviors among urban young adolescents. The Journal of Early Adolescence, 26, 87-109.
French D.C., Dishion T.J. (2003). Predictors of early initation of sexual intercourse among high-risk adolescents. The Journal of Early Adolescence, 23, 295-315.
Mitchell K., Wellings K. (1998). First sexual intercourse: anticipation and communication. Interviews with young people in England. Journal of Adolescence , 21, 717-726.
Nagamatsu M., Yamawaki N., Sato T., Nakagawa A., Saito H. (2013). Factors influencing attitudes toward sexual activity among early adolescents in Japan. The Journal of Early Adolescence, 33, 267-288.
Scott-Jones D., White A.B. (1990). Correlates of sexual activity in early adolescence. The Journal of Early Adolescence, 10, 221-238.
Waller E.M., DuBois D.L. (2004). Investigation of stressful experiences, self-evaluations, and self-standards as predictors of sexual activity during early adolescence. The Journal of Early Adolescence, 24, 431-459.

The Association for Professionals in Services for Adolescents, SAGE Publications ©