prof. dr hab. Józef Sowa
dr Marzena Rorat
(WSP RZESZÓW)
 
Etyczno-moralne aspekty procesu rewalidacji

Osoby o odchylonym od normy rozwoju ogólnym czy cząstkowym, sprawiające trudności w procesie wychowania, istnieją na całym świecie w populacji generalnej. Ich wskaźniki liczbowe częściowo zmieniają się z tendencją do wzrostu wraz z rozwojem cywilizacji i postępem naukowo - technicznym. Ludzie różnią się od siebie nie tylko na tle potencjalnych zdolności rozwojowych ale również warunków, w których żyją. Te odmienności rozwojowe mogą być spowodowane specyficznymi warunkami ekologicznymi, kulturowo-cywilizacyjnymi oraz społeczno-ekonomicznymi. Wykładnią w procesie rewalidacji winno być postrzeganie tego co wspólne, o łączy jednostki ludzkie między sobą. Przyczyny i skutki odmienności rozwojowych jednostek niepełnosprawnych winny być podstawą programowania procesu rewalidacji i specyficznych rozwiązań w polityce społeczno-socjalnej Państwa. Każdy człowiek pragnie mieć wpływ na swój los, chce decydować o wyznaczonym systemie wartości, chce realizować w sposób nieskrępowany swoje potrzeby. Dążenia owe i pragnienia z punktu widzenia prawa każdej jednostki ludzkiej do samorealizacji i szczęścia uzasadniają potrzebę podmiotowości i „bycia podmiotem”. /E.Kubicka-Jurecka 1996 s. 35/. Autorzy w swoim wystąpieniu omawiają zasady moralne obowiązujące w procesie rewalidacji: szacunku do autonomii, niekrzywdzenia, dobroczynności i sprawiedliwości. Następnie podejmują się odpowiedzi na pytanie: czy jednostka niepełnosprawna jest w pełni autonomiczna i kompetentna. Rozważania te mają na celu określenie miejsca i roli osób zajmujących się rewalidacją w relacjach rewalidator- osoba niepełnosprawna- rodzina. Kolejnym podejmowanym problemem jest określenie roli rewalidatora w kształtowaniu stosunku jednostki niepełnosprawnej do samej siebie. Rozważania kończą ogólne wnioski dotyczące roli pedagoga specjalnego w przygotowaniu jednostki niepełnosprawnej do życia w społeczeństwie.