dr Krystyna Barłóg
Instytut Pedagogiki
WSP - Rzeszów
 
 
Bariery i zagrożenia w zakresie integracji

Integracyjne uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu społecznym jest głęboko zakorzenione w kulturze społeczeństwa i jego postawach wobec osób niepełnosprawnych. Problem dotyczy postaw, przekonań osób pełnosprawnych wobec niepełnosprawnych. Osobę niepełnosprawną można postrzegać jako bierną, niesamodzielną, gdzie powinnością otoczenia społecznego jest okazywanie jej pomocy specjalnej lub osobę niepełnosprawną można postrzegać jako aktywny podmiot mający szansę aktywnego samourzeczywistnienia. Edukacja osób niepełnosprawnych aktualnie nabiera szczególnego znaczenia. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na niektóre chociażby jej utrudnienia jak np. ogólna pauperyzacja społeczeństwa, kurczenie się rynku pracy, wzrastające bezrobocie, dewaluacja wartości etyczno-moralnych, ograniczenia finansowe w trakcie wprowadzania reformy - to niektóre tylko determinanty mogące wywierać wpływ na mechanizmy kształtowania się postaw wobec niepełnosprawnych, w tym dzieci będących w różnorodnych formach integracyjnych. Dotychczasowe doświadczenia praktyczne ukazują również, iż nie wszystkie dzieci tzw. „specjalnej troski” mogą oraz powinny być włączone w nurt szkolnictwa masowego, podobnie jak nie wszystkie placówki są w stanie sprostać indywidualnym potrzebom tych dzieci. Z praktyki wynika, że wśród wielu utrudnień związanych z wprowadzaniem integracji szczególnie należy uwzględnić: brak wykwalifikowanych specjalistów, braki w przygotowaniu nauczycieli szkół masowych do pracy z niepełnosprawnymi uczniami, negatywne postawy społeczne, nietolerancja rodziców dzieci zdrowych, obawy rodziców dzieci niepełnosprawnych, niska świadomość nauczycieli szkół masowych, niewystarczające przygotowanie niepełnosprawnego dziecka do podjęcia nauki w szkole.