Prof. dr hab. Maria Chodkowska
Zakład Socjopedagogiki Specjalnej UMCS
w Lublinie  

SOCJOPEDAGOGICZNE ASPEKTY EDUKACJI INTEGRACYJNEJ - NADZIEJE I REALIA W WARUNKACH REFORMY
Dotychczasowe doświadczenia polskiej reformy systemu edukacyjnego wskazują na to, że trudności finansowe szkół mogą być poważną barierą dla integracyjnego wychowania i nauczania dzieci niepełnosprawnych. Zagrożenia te łączą się szczególnie z socjopedagogicznymi aspektami tej integracji, odnoszącymi się do szkoły rozumianej jako instytucja społeczna (ogół środków materialnych i niematerialnych umożliwiających funkcjonalność realizacji ról , niezbędną kontrolę i zabezpieczenie potrzeb). Ponieważ celem edukacji integracyjnej jest przygotowanie do szeroko rozumianej integracji społecznej, pierwszoplanowym zadaniem staje się przygotowanie szkoły przyjmującej dziecko niepełnosprawne do zabezpieczenia mu podstawowych potrzeb decydujących o aktualnych i przyszłych kompetencjach społecznych.
Zgłoszone wystąpienie zawiera próbę diagnozy wybranych szkół Lubelszczyzny w aspekcie ich przygotowania do realizacji tej właśnie funkcji. Obejmuje m.in. problemy adaptacji warunków szkoły do potrzeb dziecka niepełnosprawnego, w tym do zabezpieczenia tych jego potrzeb psychicznych, które zadecydują o możliwościach integracyjnych aktualnie i w przyszłości (potrzeby kontaktu społecznego, akceptacji, uznania, przynależności) oraz przygotowania kadry pedagogicznej do realizacji szreko rozumianych funkcji rewalidacyjno-integracyjnych szkoły powszechnej przyjmującej dzieci niepełnosprawne.
Założenia reformy edukacyjnej rozbudzają nadzieje na optymalizację szans prawidłowego funkcjonowania społecznego każdego dziecka, również niepełnosprawnego. Realia naszej szkoły, zwłaszcza szkoły wiejskiej, mogą tym oczekiwaniom nie sprostać, stąd niezbędne są diagnozy i adekwatne do nich rozwiązania problemu zabezpieczenia każdemu dziecku najkorzystniejszych dla niego warunków wychowania i kształcenia.