Dr Jolanta Ostasz
Zakład Psychopedagogiki Specjalnej
UMCS w Lublinie

 

FORMY WSPARCIA OSÓB Z GŁĘBSZĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ UMYSŁOWĄ I ICH RODZIN W ŚRODOWISKU LOKALNYM
 

Wraz z przyjęciem nowego paradygmatu związanego z percepcją osoby niepełnosprawnej umysłowo, eksponującego jej podmiotowość, następują zmiany w zakresie udzielanych jej form pomocy. Dotyczą one także ich rodzin, zwłaszcza że osoby z niepełnosprawnością intelektualną coraz częściej pozostają w swoim naturalnym środowisku. Zarysowujące się ostatnio coraz silniej - trend edukacji włączającej i powrót do zagubionej idei normalizacji – zakładają pełniejsze uczestnictwo osób niepełnosprawnych, również z głębszą niepełnosprawnością umysłową, w życiu społeczności lokalnej. Przygotowanie do owego bardziej autentycznego uczestnictwa wymaga, w zakresie edukacji szkolnej, realizowania funkcjonalnych i zindywidualizowanych programów, zaś w zakresie edukacji szerzej rozumianej, także zindywidualizowanych form wspierania. Normalizacja życia osób niepełnosprawnych intelektualnie jest bowiem w dużym stopniu warunkowana poziomem przystosowania środowiska, materialnego, a przede wszystkim osobowego, do ich potrzeb. Stąd też znaczenie grup wsparcia, zarówno formalnych, jakie są w stanie stworzyć szkoła czy zakład pracy, jak i nieformalnych (rodzina, przyjaciele, sąsiedzi, wolontariusze). Dostrzeżenie ich roli znalazło wyraz w założeniach dokonującej się obecnie reformy edukacyjnej, gdzie obok eksponowanej zasady integracyjności ważne miejsce zajmują oddziaływania prorodzinne, mające polegać między innymi na wsparciu rodziny dziecka z deficytami rozwojowymi, umożliwiającym zorganizowanie środowiska stymulującego rozwój dziecka.