dr Dariusz Dziuba
Katedra Pedagogiki Społecznej
Uniwersytet Śląski

PRZYGOTOWANIE PEDAGOGÓW DO WYKORZYSTANIA ALTERNATYWNYCH FORM KSZTAŁCENIA DZIECI Z UMIARKOWANYM UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM


Wprowadzone w latach dziewięćdziesiątych zmiany w Polskim systemie szkolnictwa otworzyły możliwości szerszego zróżnicowania form kształcenia osób niepełnosprawnych. Sytuacja ta jest szczególnie widoczna w odniesieniu do takich grup - jak uczniowie z lekkim upośledzeniem umysłowym lub z niepełnosprawnością ruchową. Stosunkowo rzadko odnotowywane są zmiany następujące w organizacji kształcenia dzieci i młodzieży z umiarkowanym upośledzeniem umysłowym. Stan ten związany jest z stosunkowo niewielką liczebnością tych uczniów - korzystających z alternatywnych form kształcenia. Należy jednak zaznaczyć istnienie tendencji do coraz częstszego stosowania wobec uczniów z umiarkowanym upośledzeniem umysłowym form kształcenia poza szkołą specjalną - np. w klasach integracyjnych oraz z innych - obejmujących współdziałanie szkół ogólnodostępnych ze specjalnymi. Utrzymywanie się tej tendencji jest związane między innymi z uzyskaniem przez rodziców dzieci niepełnosprawnych większej świadomości dotyczącej prawa wyboru drogi kształcenia. Pojawia się więc potrzeba przygotowania przyszłych oraz już aktywnych zawodowo nauczycieli do funkcjonowania w nowych sytuacjach edukacyjnych. W referacie przedstawione są propozycje zmian w dotychczasowych programach kształcenia pedagogów. Podstawą ich opracowania są wyniki badań własnych nad postawami nauczycieli wobec integracyjnych form kształcenia uczniów z głębszym upośledzeniem umysłowym oraz analizy rozwoju społecznego dzieci korzystających z nauczania i wychowania w ramach klas specjalnych (tzw. „klas życia”) oraz w klasach integracyjnych.