Prof. dr hab. Aniela Korzon
Akademia Pedagogiczna
Kraków


Specyfika wzajemnej relacji nauczyciel - uczeń w procesie kształcenia dzieci niepełnosprawnych

W nowym ujęciu funkcji szkoły zwraca się uwagę na rozwój indywidualny jednostek, kształtowanie ludzi krytycznych i twórczych. Przemiany te powinny sprzyjać rozwojowi nowych relacji między nauczycielami a uczniami. Relacje te stanowią istotę procesu wychowania organizowanego przez szkołę, są one modelem do kształtowania się u uczniów standardów relacji z dorosłymi, rozwiązywania sporów, rozwijania umiejętności kontaktów itp. Na związki jakie rodzą się między nauczycielem a uczniem duży wpływ ma klimat i etos szkoły sprzyjający stosunkom formalnym i nieformalnym. Relacje zachodzące między nauczycielem a uczniem są m. in. umiejętnością kontaktowania się z wychowankiem. Wielką sztuką jest, zachowując różnice kompetencji, umieć po partnersku prowadzić dialog, wspólnie dążyć do celu znajdując we współpartnerze wzajemne zrozumienie i chęć współpracy. Celem podjętych badań (prezentowanych w referacie) było poznanie relacji zachodzących między nauczycielem i uczniem. Badania prowadzono metodą sondażu diagnostycznego, wykorzystując ankietę na podstawie której dokonano oceny przyczyn nieporozumień między nauczycielami a uczniami, poznano opinie pedagogów na temat możliwości rozwiązywania problemów wychowawczych oraz ustalono relacje występujące między nauczycielami i uczniami. Ponadto dokonano ogólnej oceny funkcjonowania samorządu uczniowskiego na terenie szkoły. Badaniami objęto nauczycieli ze szkół specjalnych oraz ze szkół masowych ( ogółem 190 osób ) na terenie Górnego Śląska.